Trong căn nhà ba gian cũ kỹ, bà Hòa vẫn ngồi bên hiên giếng mỗi chiều, tay lần từng chiếc áo cũ cho vào rổ giặt. Bà có hai nàng dâu: dâu cả là Thảo, dâu út là Vy.
Bà thương Thảo hơn hẳn.
Thảo dịu dàng, nấu ăn khéo, lại hay dạ thưa ngọt xớt. Từ ngày về làm dâu, Thảo cái gì cũng giỏi. Đi đâu về cũng biếu bà chút quà quê, chút bánh trái. Mỗi lần hàng xóm khen, bà lại ưỡn ngực:
– Dâu cả nhà tôi nó biết điều lắm.
Còn Vy, dâu út, ít nói, lầm lì. Cô làm công nhân, mỗi ngày đi từ sớm, tối muộn mới về, có khi chẳng kịp ăn cơm. Bà chép miệng:
– Gái gì mà chẳng có lấy lời tử tế. Ăn cơm nhà chồng mà như ăn nhờ ở đậu.
Có món gì ngon, bà để phần cho Thảo. Vy về sau chỉ còn cơm nguội, canh thừa. Có lần Vy góp ý nhẹ nhàng, bà quát:
– Có chồng rồi thì phải biết kính trên nhường dưới. Tao không thích cái kiểu lườm nguýt.
Chồng Vy – con trai út của bà – lặng lẽ. Làm công trình xa nhà, tháng về một lần. Vy không than.
Còn chồng Thảo làm ở thị trấn, ngày nào cũng cơm mẹ nấu, vợ gắp, bà vui như hội.
Năm đó, chồng Vy gặp tai nạn công trình, phải nằm viện hơn nửa năm. Vy vừa làm, vừa chăm chồng, vừa gửi tiền đều đặn về nhà cho mẹ. Không ai hay biết. Vì Vy không kể.
Một lần, bà Hòa thấy trong rổ rau có lá héo, liền mắng Thảo:
– Làm ăn cẩu thả, sao không để Vy nó nhặt?
Thảo cười ngọt:
– Mẹ không nhớ à, em Vy đang nuôi chồng ở viện cả tháng rồi…
Bà nghệt mặt.
– Ở viện? Mà viện nào?
Thảo im. Bà Hòa ngượng, lảng đi.
Tối đó, bà lấy trộm số điện thoại trong sổ, gọi cho Vy. Cô bắt máy, giọng mệt mỏi:
– Con nghe đây mẹ.
– Sao mày không nói thằng Khang bị tai nạn?
– Con nghĩ… nhà có người lo rồi. Con tự xoay được.
Bà tắt máy, lòng lạ lùng.
Năm sau, Thảo sinh con. Cả nhà rộn ràng. Bà Hòa lên chợ từ sớm mua gà, nấu đủ món. Đêm, Vy tranh phần bế em bé để Thảo ngủ.
Sáng ra, con sốt cao. Bà Hòa luống cuống, Vy ôm bé chạy vội ra trạm xá.
Sau đó mấy hôm, bà nghe hàng xóm kháo nhau:
– Đứa nhỏ có vấn đề hô hấp bẩm sinh. May mà cô Vy phát hiện kịp.
Bà im lặng.
Thời gian trôi, Vy vẫn sống lặng lẽ như vậy. Còn Thảo, dần dần, ít về. Có lần bà hỏi sao không về giỗ ba, Thảo chỉ nhắn vỏn vẹn:
“Con bận.”
Bà buồn. Nhưng vẫn tìm cách bênh Thảo. Dù dạo gần đây, thằng chồng của Thảo hay về than phiền vợ tiêu xài quá tay, tiền lương chẳng giữ nổi.
Một buổi chiều, bà Hòa lên cơn đột quỵ, được đưa đi viện trong tình trạng nửa tỉnh nửa mê. Người đầu tiên đến không phải Thảo, mà là Vy.
Vy túc trực suốt ba ngày liền. Bà không cử động được, chỉ nghe loáng thoáng tiếng Vy gọi bác sĩ, tiếng nhỏ nhẹ hỏi han.
Tối thứ ba, Thảo mới vào. Mắt cắm cúi vào điện thoại. Vừa nhìn thấy bà, Thảo buông ngay:
– Mẹ có bảo hiểm chứ? Tiền viện phí này em Vy lo hết à?
Vy chỉ cười, không đáp.
Vài tuần sau, bà xuất viện. Sức khỏe yếu đi rõ rệt, nhưng đầu óc lại minh mẫn hơn.
Một sáng, bà gọi Vy lại. Tay run run, bà đưa ra một cuốn sổ tiết kiệm cũ.
– Đây là tiền bà để phòng thân. Bây giờ… bà không chắc sống bao lâu. Con cầm lấy.
Vy thoáng sững người.
– Sao mẹ lại đưa con?
– Vì… mẹ nợ con nhiều quá.
Vy đặt cuốn sổ lại vào tay bà, khẽ nói:
– Con không lấy gì đâu mẹ. Con chỉ cần mẹ sống khỏe.
Ba tháng sau, Thảo ly dị. Lý do là “mâu thuẫn không thể hàn gắn”. Cô đem theo hết tiền tiết kiệm, bỏ lại đứa con nhỏ cho chồng.
Còn Vy – vẫn sống trong căn nhà ấy, vẫn đi làm đều, tối về cơm nước cho mẹ chồng. Nhưng lần này, bà không để phần Thảo nữa. Bà chờ Vy về rồi mới ăn.
Một chiều cuối đời, khi hơi thở bà đứt quãng, bàn tay run rẩy tìm đến tay Vy, miệng lắp bắp:
– Mẹ… sai… rồi…
Vy nắm lấy tay bà, mỉm cười:
– Con không trách mẹ đâu. Mẹ vẫn là mẹ của con.
Bà khóc. Lần đầu tiên, khóc vì thương, chứ không vì hối.