Sáng ấy, Hà Nội rét ngọt. Mặt trời yếu ớt lẩn quẩn sau lớp mây xám xịt, rọi xuống con phố nhỏ lác đác lá vàng cuối mùa. A Phàn, cô gái người H’Mông tóc dài đến thắt lưng, lặng lẽ đứng bên cửa kính tầng ba căn nhà phố cổ, mắt dõi về phía xa, nơi những chuyến xe buýt đỏ chen chúc người.

Cô vừa lên Hà Nội hôm qua, nghỉ Tết sớm theo lời rủ rê của anh trai – Thắng, người đã lập nghiệp nơi thành phố mười năm nay. Lần đầu tiên bước chân vào căn nhà ba tầng lát gạch men trắng, A Phàn như lạc giữa thế giới khác, nơi mọi thứ đều lạnh lẽo và bóng bẩy quá mức cần thiết.

Người phụ nữ mặc váy công sở, son đỏ môi, là chị dâu cô – Giang. Ngay từ phút đầu gặp mặt, Giang đã nhìn cô từ đầu đến chân, ánh mắt như chiếc kính lúp soi mói từng vạt váy thêu tay, từng sợi tóc vương mùi rừng núi.

— Em ngồi chỗ kia, đừng đụng vào tủ kính chị bày đồ, toàn hàng hiệu đấy.

Giọng chị dâu sắc như lưỡi dao lam, không hẳn là lạnh lùng nhưng cũng chẳng chút thân thiện. A Phàn chỉ cúi đầu, nụ cười mỏng manh như sương mù trên đỉnh núi quê nhà.

Ba ngày trôi qua chậm chạp như con suối cạn ngày khô hạn.

A Phàn dậy sớm, quét sân, rửa bát, nấu cơm. Nhưng dù cô có làm gì, Giang cũng thấy chưa đủ. Mỗi lần cô vô tình chạm vào món đồ nào đó, ánh mắt chị dâu lại lập tức liếc ngang như thể vừa phát hiện một kẻ trộm giữa ban ngày.

Đỉnh điểm là chiều thứ tư, sau bữa cơm trưa.

Giang hốt hoảng chạy xuống từ phòng ngủ, mặt tái nhợt, giọng lạc đi:
— Chiếc vòng bạc Dior của chị… mất rồi!

Căn nhà im phăng phắc. A Phàn đứng ngây ra, tay vẫn còn cầm chiếc khăn lau bàn.

Giang quay sang cô, không một lời hỏi han, không cần chứng cứ, chỉ thẳng ngón tay:
— Em là người duy nhất vào phòng chị sáng nay. Ngoài em ra thì còn ai vào?

A Phàn chết lặng.

Thắng vội vàng can ngăn:
— Giang, em nói gì vậy? Phàn không phải loại người như thế đâu.

— Anh tin nó hơn tin em à? – Giang rít lên, mắt đỏ hoe. – Một đứa từ rừng xuống, nhìn thấy cái gì sáng loáng chẳng thèm khát!

A Phàn cắn chặt môi, cảm giác nghẹn ứ nơi cổ họng.

Đêm ấy, cô lặng lẽ gói đồ, định bắt xe về quê ngay trong đêm. Nhưng ngoài sân, những hạt mưa bụi lất phất bay, cô dừng lại bên thềm, đôi chân không nỡ bước.

Bất ngờ, ánh đèn phòng khách loé lên. Một bóng người lom khom bên tủ kính – là cô giúp việc.

A Phàn nín thở, thấy rõ bàn tay thô ráp ấy thò vào ngăn kéo tủ, lôi ra… chính là chiếc vòng bạc Dior đang phát sáng dưới ánh đèn vàng.

— Cô… cô làm gì vậy? – A Phàn bật lên.

Người giúp việc – bà Tỵ, sững người, mặt tái xanh:
— Tôi… tôi không lấy… tôi chỉ… chỉ muốn cầm tạm, định mang đi cầm lấy tiền chữa bệnh cho thằng út.

A Phàn sững sờ. Cô biết thằng út nhà bà Tỵ vừa bị chẩn đoán ung thư máu, chi phí điều trị là con số không tưởng với một người giúp việc lương ba triệu một tháng.

Sáng hôm sau, khi Giang còn chưa ngủ dậy, A Phàn đã xin Thắng đưa mình ra bến xe. Nhưng trước khi đi, cô lặng lẽ đặt chiếc vòng vào hộp, để ngay ngắn trên bàn phòng khách, dưới một tờ giấy nhỏ:

“Chị à, em không lấy. Nhưng nếu là em, chắc em cũng thèm cái đẹp của thành phố như thằng út thèm một cuộc đời dài hơn mấy tháng.”

Chiều hôm ấy, Giang từ chỗ làm về, thấy chiếc vòng nằm nguyên chỗ cũ. Cô ngớ người, lục lại camera an ninh. Và những gì cô nhìn thấy khiến tim cô lạnh toát.

Trong màn hình, A Phàn ngồi một mình, lặng lẽ lau từng ngăn tủ, rồi cúi đầu cầu nguyện trước chiếc vòng, như cầu nguyện trước một vị thần lạ lẫm. Đoạn sau, hình ảnh mờ nhòe, chỉ thấy bà Tỵ luống cuống, rồi A Phàn nhẹ nhàng đỡ lấy chiếc vòng từ tay bà, đặt lại chỗ cũ.

Không một lời tố cáo.

Không một giọt nước mắt trách móc.

Chỉ là sự im lặng.

Tối ấy, Giang ngồi một mình trong phòng khách, đèn tắt hết, chỉ còn ánh đèn đường hắt qua song cửa.

Chiếc vòng bạc lặng lẽ nằm trên tay cô, nặng hơn bất kỳ món đồ nào cô từng đeo.

Ngày hôm sau, cô gọi điện cho Thắng, giọng nghẹn lại:
— Ngày kia, đưa em lên đón Phàn về ăn Tết. Anh bảo em… lần này em sẽ tự tay xuống bến xe đón nó.

Khi xe khách dừng ở bến Mỹ Đình, A Phàn bước xuống, đôi mắt vẫn còn lạ lẫm với phố xá đông đúc. Nhưng lần này, dưới tán cây bằng lăng, chị dâu cô – Giang – đứng đó, không còn váy công sở hay son đỏ môi, chỉ là một người chị bình dị, mỉm cười và giang tay đón cô vào lòng.

Ở nơi tưởng chừng lạnh lẽo nhất, đôi khi, một nỗi oan được tháo gỡ, một thành kiến được xoá bỏ, và một tình thân được bắt đầu lại — giản dị như ánh nắng cuối đông lặng lẽ soi xuống mái phố cũ kỹ.