Nhận chẩn đoán ung thư máu giai đoạn 3, cô gái 22 tuổi khóc nức nở, tay cầm tờ xét nghiệm run lên tại hành lang bệnh viện.
Hình ảnh cô gái suy sụp khi biết tin ung thư những ngày qua được cộng đồng chia sẻ. Bác sĩ Nguyễn Duy Anh, chuyên khoa ung bướu, Bệnh viện Đa khoa Phương Đông, nhớ giây phút báo cho bệnh nhân kết luận chẩn đoán, rồi trầm lặng: “Em ấy khóc, nghẹn ngào, như sụp đổ”. Bác sĩ an ủi cô gái trẻ, đưa vào phòng tư vấn tâm lý, sau đó một nữ điều dưỡng và bác sĩ nữ tiếp tục động viên, trấn an tinh thần. Khi bình tĩnh hơn, cô gái gọi điện cho người nhà thông báo tình trạng của mình, ít hôm sau trở lại bệnh viện cùng người nhà gặp bác sĩ để bắt đầu phác đồ điều trị.
Cô gái vừa tốt nghiệp đại học, sau Tết bắt đầu mệt mỏi kéo dài. Tuy nhiên, cô chỉ nghĩ đây là hậu quả của việc vừa chuyển từ đi học sang đi làm. Ngoài ra, một dấu hiệu bất thường khác là kinh nguyệt không đều. Ban đầu cô đi khám sản khoa, kết quả xét nghiệm công thức máu bất thường nên được hướng dẫn sang chuyên khoa ung bướu để kiểm tra chuyên sâu.
Bác sĩ Duy Anh siêu âm ổ bụng bệnh nhân thấy có khối nghi ngờ khoang sau phúc mạc, khoang ngực cũng có một số hạch bất thường. Quá trình sinh thiết hạch ổ bụng cho kết quả u lympho không Hodgkin – chẩn đoán ung thư máu.
Phương pháp điều trị chỉ định cho cô gái trẻ là hóa trị. Ngoài ra, bệnh nhân nhiều khả năng cần được ghép tủy từ người hiến phù hợp. Sau quá trình điều trị, bệnh nhân cũng sẽ cần xét nghiệm gene để tiên lượng nguy cơ tái phát trong tương lai.
Hình ảnh cô gái cầm tờ bệnh án khóc ở hành lang bệnh viện đang được chia sẻ trên mạng xã hội. Ảnh: Ảnh chụp màn hình
Ung thư máu còn gọi là bệnh máu trắng, đặc trưng là sự tăng sinh một loại tế bào non ác tính chưa trưởng thành trong tủy xương gọi là tế bào blast. Sự tăng sinh vô độ của tế bào blast trong cơ thể dẫn tới việc ức chế khả năng sinh hồng cầu và tiểu cầu của tủy xương, khiến cho các hồng cầu bị phá hủy dần dần, khiến người bệnh thiếu máu. Tế bào blast tràn vào máu và thâm nhập các cơ quan, dẫn đến ung thư máu.
Tỷ lệ ung thư máu ở người trẻ đang có xu hướng tăng lên. Theo số liệu của Viện Huyết học – Truyền máu Trung ương, mỗi năm Việt Nam ghi nhận khoảng 6.300 ca ung thư máu mới, trong đó trẻ em chiếm khoảng 1/3 tổng số ca mắc. Trên thế giới, ung thư máu (bao gồm các loại như bạch cầu, lymphoma…) chiếm gần 10% tổng số trường hợp ung thư hàng năm ở Mỹ, và nhiều nghiên cứu ghi nhận số ca mắc ung thư máu ở người trẻ có dấu hiệu tăng rõ rệt trong thập kỷ gần đây.
Tỷ lệ sống trên 5 năm của bệnh nhân ung thư máu có thể lên đến 80%, trong khi trước đây chỉ đạt khoảng 50-60%. Thực tế đã có rất nhiều bệnh nhân được điều trị ổn định, quay lại cuộc sống sinh hoạt, học tập và làm việc bình thường. Nhiều người trong số đó đã lập gia đình và sinh con khỏe mạnh.
Phát hiện sớm, điều trị đúng phác đồ, tuân thủ chỉ định của bác sĩ là yếu tố quan trọng để chữa khỏi ung thư máu. Vì vậy, tuyệt đối không nên bỏ điều trị để theo các phương pháp truyền miệng như thực dưỡng hay thuốc nam, khiến bỏ lỡ giai đoạn vàng.
Các biểu hiện của ung thư máu thường không điển hình. Tuy nhiên, nếu sốt kéo dài không rõ nguyên nhân, ra nhiều mồ hôi vào ban đêm, xuất hiện vết bầm tím trên da, chảy máu cam hoặc ban đỏ không rõ nguyên nhân, nên đi khám để được sàng lọc nguy cơ ung thư máu.
