Tôi là Ba, năm nay đã ngoài bảy mươi. Cả đời tôi quần quật trên đồng ruộng, chắt chiu từng đồng để mua được mảnh đất, xây nên căn nhà cho các con có chỗ mà nương tựa. Vậy mà giờ đây, tôi lại đứng dưới mưa, tay ôm cái túi nilon đựng vài bộ áo quần rách, nhìn cánh cổng sắt nhà mình khép lại sau lưng, lòng đau như cắt.
Chuyện bắt đầu từ mấy tháng trước. Thằng Tâm, đứa con trai út tôi thương nhất, một hôm về nhà, ngồi xuống bên tôi, giọng ngọt nhạt: “Bố, bố già rồi, để sổ đỏ đứng tên con đi, con với vợ con lo cho bố đến cuối đời”. Con Lan, vợ nó, đứng cạnh cười hiền: “Dạ, bố yên tâm, tụi con không để bố thiếu thốn đâu”. Tôi nhìn chúng nó, lòng mừng vì nghĩ con cái đã trưởng thành, biết nghĩ cho cha mẹ. Tôi gật đầu, dù mắt mờ chẳng đọc được giấy tờ gì, tay run run ký tên. Tôi tin chúng nó, vì đó là máu mủ của tôi, là đứa con tôi từng bồng bế, từng dắt tay qua những ngày đói khổ.
Nhưng rồi, mọi thứ đổi khác ngay sau khi sổ đỏ sang tên. Con Lan bắt đầu cằn nhằn, lúc thì bảo tôi ăn đổ cơm làm bẩn sàn, lúc thì nói tôi ho giữa đêm làm nó mất ngủ. Thằng Tâm thì lảng tránh, đi làm về là đóng cửa phòng, chẳng buồn hỏi tôi một câu. Một buổi chiều mưa gió, tôi đang ngồi trên ghế thì thằng Tâm bước vào, tay cầm túi đồ, lạnh lùng nói: “Bố, con đưa bố về quê ở với chú Hai. Nhà này giờ chật lắm”. Tôi sững sờ, hỏi lại: “Tâm, con đuổi bố thật à? Nhà này bố xây mà!”. Nó gầm lên: “Nhà gì nữa? Sổ đỏ tên con rồi, bố đừng mơ!”. Con Lan đứng sau, cười khẩy: “Ông về quê mà sống cho khỏe, đừng bám víu ở đây”. Tôi gào lên trong cơn giận: “Tao nuôi mày lớn, tao cho mày tất cả, giờ mày đối xử với tao thế này?”. Nhưng chúng nó chẳng động lòng, thằng Tâm lôi tôi ra cổng, tôi vùng vẫy, cây gậy rơi xuống đất, mưa tạt vào mặt, lạnh buốt. Cánh cổng khép lại, tôi đứng ngoài, ướt sũng, lòng tan nát.
Hai tháng sau, tôi nghe người ta kể lại chuyện của vợ chồng thằng Tâm. Tôi lúc đó đang sống tạm ở nhà chú Hai dưới quê, ngày ngày ra đồng nhìn trời, cố quên nỗi đau bị con phản bội. Rồi một hôm, thằng Tư, anh họ thằng Tâm, chạy xuống báo tin. Nó bảo: “Chú Ba ơi, thằng Tâm với con Lan tiêu đời rồi!”. Tôi ngẩn người, hỏi lại: “Sao vậy?”. Thằng Tư kể, sau khi đuổi tôi đi, vợ chồng nó mang sổ đỏ đi thế chấp ngân hàng, vay tiền làm ăn. Nhưng thằng Tâm dại dột, nghe lời bạn bè, đổ hết tiền vào cờ bạc, thua sạch. Ngân hàng siết nợ, căn nhà – căn nhà tôi đổ mồ hôi xây nên – bị tịch thu. Con Lan tức tối, bỏ thằng Tâm, cuốn gói theo thằng khác, để lại nó một mình với đống nợ. Chưa hết, hôm trước, thằng Tâm đi nhậu say, lái xe về thì đâm vào gốc cây, giờ nằm viện, chân gãy, người tả tơi, chẳng ai chăm.
Tôi ngồi nghe, lòng lẫn lộn. Tôi không vui khi con mình khốn đốn, nhưng cũng chẳng buồn thêm được nữa. Tôi chỉ lặng lẽ thở dài, nhìn ra cánh đồng xa xa, tự nhủ: “Đời này, có vay có trả, chẳng ai thoát được”. Rồi tôi đứng dậy, chống gậy bước đi, chẳng ngoảnh lại.
