Trời tháng sáu nắng như đổ lửa, cổng trường trung học Nguyễn Trãi đông nghẹt thí sinh và phụ huynh đến dự thi tốt nghiệp. Trong dòng người áo trắng chen chúc, một cô gái nhỏ nhắn nổi bật lên không phải vì sự nổi bật nào rực rỡ – mà vì chiếc khăn tang trắng quấn trên đầu.

Người ta nhìn theo cô bằng ánh mắt lạ lẫm, xì xào, rồi lặng đi khi biết chuyện.

Em tên là An.

Chỉ ba ngày trước, ba em – trụ cột duy nhất của gia đình – đột ngột ra đi sau một cơn đột quỵ khi đang trên đường về quê đón em lên thành phố thi. Em gục ngay bên bàn học khi nhận tin. Cả năm ôn thi vất vả, những đêm thức đến 2 giờ sáng, những tờ giấy nháp chi chít chữ… giờ bỗng trở nên vô nghĩa.

“Hay nghỉ thi năm nay đi con, đợi năm sau cũng được…” – cô giáo chủ nhiệm nói trong nước mắt.

Nhưng em lắc đầu.

“Ba từng nói với em: ‘Không có gì quan trọng bằng tri thức. Nếu con không học, ba không yên lòng nhắm mắt.’ Giờ em phải làm cho ba yên tâm.”

Sáng hôm ấy, em mặc áo dài trắng, cài khăn tang, bước vào phòng thi như một chiến binh thầm lặng. Giám thị nhìn em, rồi nhẹ gật đầu, không ai nói gì. Cả phòng thi bỗng yên lặng hơn thường lệ.

Bài thi Văn hôm đó là đề: “Hãy viết về một người đã truyền cảm hứng cho bạn.”

Không cần suy nghĩ lâu, em viết suốt ba tiếng, nước mắt thấm đẫm nửa trang đầu. Em kể về người cha một đời làm nghề sửa xe, bàn tay chai sần, nhưng luôn giữ từng đồng cho con đi học thêm. Người cha chưa từng biết đọc thơ, nhưng thuộc lòng câu: “Dù nghèo, ba vẫn muốn con có một giấc mơ sạch sẽ.”

Bài thi kết thúc. Em đứng dậy, cúi chào thầy cô, rồi nhìn lên bầu trời xanh đầy nắng, thì thầm:

– “Ba ơi, con đã thi xong rồi. Con không khóc nữa đâu… Con sẽ cố sống thật giỏi, như ba từng mong.”

Trong cuộc đời, có những bài thi không chỉ để tốt nghiệp – mà là để trưởng thành. Và có những người ra đi, nhưng tình yêu họ để lại – sẽ là chiếc đèn soi đường cho con mãi về sau.

Em gái nhỏ với chiếc khăn tang hôm ấy – không chỉ là một thí sinh. Em là minh chứng cho sức mạnh của lòng hiếu thảo và nghị lực vượt lên nỗi đau.