Nhiều người dân lo ngại mọi dòng tiền vào tài khoản cá nhân đều bị cơ quan thuế kiểm tra và tính thuế. Tuy nhiên, theo đại diện Cục Thuế, đây là cách hiểu chưa đúng với quy định pháp luật hiện hành.

Thời gian gần đây, nhiều người dân bày tỏ lo ngại khi cho rằng mọi khoản tiền được chuyển vào tài khoản cá nhân đều có thể bị cơ quan thuế kiểm tra và tính thuế thu nhập cá nhân. Một số ý kiến trên mạng xã hội thậm chí cho rằng “cứ có tiền chuyển vào tài khoản là sẽ bị truy thu thuế”.

Tuy nhiên, cơ quan thuế xác định nghĩa vụ nộp thuế dựa trên bản chất của giao dịch, tức là khoản tiền đó có phải là thu nhập chịu thuế hay không, chứ không đơn thuần dựa trên số tiền ra vào tài khoản. Theo đó, không phải mọi khoản tiền chuyển vào tài khoản đều bị đánh thuế, nhưng để tránh các rủi ro pháp lý và truy thu thuế ngoài ý muốn, người dân cần đặc biệt lưu ý, có 5 khoản tiền khi chuyển vào tài khoản cá nhân phải chịu thuế thu nhập cá nhân:

5 khoản tiền chuyển vào tài khoản cá nhân phải chịu thuế (Ảnh minh họa: KT)

1. Tiền lương, tiền công và các khoản thu nhập tương tự

Đây là loại thu nhập chịu thuế phổ biến nhất. Khi bạn nhận lương, thưởng, phụ cấp và các khoản có tính chất tiền lương, tiền công từ người sử dụng lao động (công ty, tổ chức), khoản tiền này sẽ phải chịu thuế thu nhập cá nhân theo biểu thuế lũy tiến từng phần. Doanh nghiệp có trách nhiệm khấu trừ thuế trước khi chi trả cho người lao động. Tuy nhiên, nếu bạn có thu nhập từ hai nơi trở lên, bạn phải tự quyết toán thuế với cơ quan thuế vào cuối năm. Mọi khoản tiền lương nhận qua tài khoản đều được ghi nhận và là cơ sở để cơ quan thuế đối chiếu.

2. Thu nhập từ hoạt động kinh doanh

Nếu bạn sử dụng tài khoản cá nhân để nhận tiền từ hoạt động kinh doanh, bán hàng online, cung cấp dịch vụ (ví dụ: thiết kế, tư vấn, viết lách…), thì khoản thu nhập này phải chịu thuế. Cụ thể, bạn sẽ phải nộp thuế TNCN và thuế giá trị gia tăng nếu doanh thu từ hoạt động kinh doanh trên 100 triệu đồng/năm. Cơ quan thuế có thể giám sát các tài khoản có giao dịch lớn, thường xuyên để xác định hoạt động kinh doanh và yêu cầu kê khai, nộp thuế đầy đủ.

3. Thu nhập từ việc cung cấp dịch vụ, phí hoa hồng

Các khoản phí dịch vụ như phí môi giới, phí hoa hồng, hay phí từ các dịch vụ chuyển/rút tiền hộ đều là thu nhập chịu thuế. Mặc dù phần tiền gốc trong giao dịch “rút tiền hộ” không bị tính thuế, nhưng phần phí dịch vụ mà bạn nhận được sẽ phải chịu thuế thu nhập cá nhân.

4. Thu nhập từ lãi cho vay

Nếu một cá nhân cho một tổ chức hoặc công ty vay tiền và nhận lãi, khoản tiền lãi đó sẽ phải chịu thuế thu nhập cá nhân với mức thuế suất 5%. Khoản thuế này sẽ do bên đi vay (công ty) khấu trừ trước khi trả lãi cho bạn. Ngược lại, tiền lãi phát sinh từ việc cho vay giữa các cá nhân với nhau hiện không thuộc diện chịu thuế thu nhập cá nhân.

5. Thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản (trường hợp kê khai gian lận)

Về nguyên tắc, khi bán nhà, đất, người bán đã phải nộp thuế thu nhập cá nhân 2% trên giá chuyển nhượng tại thời điểm công chứng hợp đồng. Nếu số tiền thực nhận qua tài khoản khớp với giá đã khai báo, khoản tiền này sẽ không bị tính thuế nữa.

Tuy nhiên, rủi ro lớn phát sinh khi người bán và người mua cố tình khai giá trên hợp đồng thấp hơn nhiều so với giá trị giao dịch thực tế để trốn thuế. Nếu cơ quan thuế phát hiện ra sự chênh lệch này thông qua dòng tiền trên tài khoản ngân hàng, họ có quyền ấn định lại giá bán và truy thu phần thuế thu nhập cá nhân còn thiếu cùng với các khoản tiền phạt chậm nộp.