Nhiều dân dân lo mọi dòng tiền vào tài khoản cá nhân đều được cơ quan kiểm tra thuế và tính thuế. Tuy nhiên, theo Cục Thuế đại diện, đây là cách hiểu chưa đúng với quy định pháp luật hiện hành.
Thời gian gần đây, nhiều người dân bày tỏ lo lắng khi cho rằng mọi khoản tiền được chuyển vào tài khoản cá nhân đều có thể được cơ quan kiểm tra thuế và tính thuế thu nhập cá nhân. Một số ý kiến kiến trúc trên mạng xã hội thậm chí còn cho rằng “cứ có tiền chuyển vào tài khoản sẽ bị truy thu thuế”.
Tuy nhiên, cơ sở thuế xác định nghĩa vụ phụ thuộc vào chất liệu của giao dịch, tức là khoản tiền đó phải là khoản thuế thu nhập chịu thuế hay không, chứ không đơn thuần dựa trên số tiền ra vào tài khoản. Theo đó, không phải tất cả các khoản tiền chuyển vào tài khoản đều bị đánh thuế, nhưng để tránh các rủi ro pháp lý và truy thu thuế ngoài ý muốn, người dân cần đặc biệt lưu ý, có 5 tài khoản khi chuyển vào tài khoản cá nhân phải chịu thuế thu nhập cá nhân:

5 tài khoản tiền chuyển vào tài khoản cá nhân phải chịu thuế (Ảnh minh họa: KT)
1. Tiền lương, tiền công và các khoản thu nhập tương tự
Đây là loại thu nhập chịu thuế phổ biến nhất. Khi bạn nhận lương, thưởng, phụ cấp và các tài khoản có tính chất tiền lương, tiền công từ người sử dụng lao động (công ty, tổ chức), khoản tiền này sẽ phải chịu thuế thu nhập cá nhân theo biểu thuế lũy tiến từng phần. Doanh nghiệp có trách nhiệm trừ thuế trước khi chi trả cho người lao động. Tuy nhiên, nếu bạn nhập từ hai nơi trở lên, bạn phải tự động quyết định thuế với cơ quan thuế vào cuối năm. Mọi khoản tiền lương nhận được qua tài khoản đều được ghi nhận và là cơ sở để đối chiếu thuế cơ bản.
2. Nhập hoạt động kinh doanh
Nếu bạn sử dụng tài khoản cá nhân để nhận tiền từ hoạt động kinh doanh, bán hàng trực tuyến, cung cấp dịch vụ (ví dụ: thiết kế, tư vấn, viết lách…), thì khoản thu nhập này phải chịu thuế. Cụ thể, bạn sẽ phải tính thuế TNCN và tăng giá trị thuế nếu doanh thu hoạt động kinh doanh trên 100 triệu đồng/năm. Cơ quan thuế có thể giám sát các tài khoản có giao dịch lớn, thường xuyên để xác định hoạt động kinh doanh và yêu cầu kê khai, nộp đủ thuế.
3. Thu nhập từ việc cung cấp dịch vụ, phí hoa hồng
Các tài khoản dịch vụ như phí môi trường, phí hoa hồng, hay phí từ các dịch vụ chuyển/rút tiền hộ đều là thu nhập chịu thuế. Mặc dù phần tiền gốc trong giao dịch “rút tiền hộ” không bị tính thuế, nhưng phần dịch vụ miễn phí mà bạn nhận được sẽ phải chịu thuế thu nhập cá nhân.
4. Nhập từ lãi cho vay
If a cá nhân cho một tổ chức hoặc công ty vay tiền và nhận lãi, tài khoản tiền lãi sẽ phải chịu thuế thu nhập cá nhân với mức thuế 5%. Khoản thuế này sẽ thực hiện bên đi vay (công ty) trừ khi trả lãi trước cho bạn. Ngược lại, lãi suất phát sinh từ công việc cho vay giữa các cá nhân với nhau hiện không thuộc diện chịu thuế thu nhập cá nhân.
5. Thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản (trường hợp kê khai gian nan)
Về nguyên tắc, khi bán nhà, đất, người bán phải nộp thuế thu nhập cá nhân 2% trên giá chuyển nhượng tại thời điểm chứng minh hợp đồng. Nếu số tiền thực nhận qua tài khoản khớp với giá đã khai báo, khoản tiền này sẽ không bị tính thuế nữa.
Tuy nhiên, có khả năng xảy ra rủi ro khi người bán và người mua cố gắng khai báo giá hợp lý thấp hơn nhiều so với giao dịch thực tế có giá trị để trốn thuế. Nếu cơ quan thuế phát hiện ra sự chênh lệch này thông qua dòng tiền trên tài khoản ngân hàng, họ có quyền ấn định lại giá bán và truy thu phần thuế thu nhập cá nhân còn thiếu cùng với các khoản tiền phạt chậm.