Làm nhiều nghề và đều thành công được khán giả đón nhận nhưng cuộc sống của nam nghệ sĩ Mạc Can vẫn đầy rẫy những khó khăn từ ngày trẻ đến khi xế chiều.

Say sưa theo đuổi đam mê nghệ thuật nhưng vẫn nghèo

Diễn viên Mạc Can tên thật là Lê Trung Can, sinh 14 tháng 4 năm 1945 tại Tiền Giang. Mạc Can là một nghệ sĩ, nhà văn, nhà ảo thuật Việt Nam. Sinh ra trong một gia đình có cha đam mê nghệ thuật sân khấu nên suốt thời thơ ấu của mình, nam nghệ sĩ cùng với 1 người anh trai và 1 cô em gái rong ruổi, ngược xuôi sông nước lưu diễn từ miền Tây sang miền Đông Nam Bộ biểu diễn Xiếc, bán thuốc dán và làm ảo thuật.

Nam nghệ sĩ được sinh ra trong một gia đình có cha mẹ đều đam mệ nghệ thuật.

Sau năm 1975, Mạc Can tham gia vào nhiều đoàn làm phim. Vai diễn đầu tiên của ông là trong bộ phim Bài ca đâu chỉ là nốt nhạc. Sau đó ông đóng vai tên cướp trong bộ phim Ông hai cũ. Ông tạo ấn tượng với khán giả bởi các vai diễn hồn hậu, dí dỏm và hào sảng. Nhờ gương mặt chất phác, ông được gia nhiều vai diễn quan trọng trong các bộ phim nổi đình đám một thời như: Người đẹp Tây Đô, Xích lô, Đất phương Nam, Đất khách, Vó ngựa trời Nam, Áo lụa Hà Đông, Khi đàn ông có bầu,….

Sau đó, ông Mạc Can bắt đầu diễn xuất các bộ phim hài, phim quảng cáo. Ông nổi tiếng là một nghệ sĩ đa tài, tham gia vào nhiều lĩnh vực hoạt động nghệ thuật như đóng hài, đóng phim, biểu diễn ảo thuật và viết văn. Ngoài ra ông còn làm MC cho các chương trình ca nhạc thiếu nhi, nổi tiếng là cuốn video Út Cưng năm 1995.

Ở thập niên 80-90, Mạc Can là một gương mặt quen thuộc với khán giả. Từ trẻ em cho đến người già đều yêu mến ông bởi sự đa tài, duyên dáng và hài hước. Đóng phim, ảo thuật, viết sách, viết kịch bản… cái nào ông cũng để lại dấu ấn.

Mạc Can được biết đến là một nghệ sĩ đa tài nhiều người mến mộ.

Cuộc đời ông cũng trải qua không ít thăng trầm khi theo đuổi nghệ thuật. Kể về những “tai nạn nghề nghiệp”, Mạc Can cười khà khà cho hay: “Tôi gặp nhiều nhưng không nặng lắm. Trong phim cổ tích Giận mày tao ở với ai, tôi phải chui qua bụi cây trong rừng. Chui vô được nhưng lại không ra được vì có rất nhiều gai đâm”.

Đến vai bác Ba Phi trong Đất Phương Nam, Mạc Can phải chạy chân trần trên đất nên thường xuyên bị đứt chân. Nhưng vì đóng say sưa quá ông không thấy đau, về nhà mới nhận ra. Trong phim Cải ơi, có phân đoạn Mạc Can phải diễn dưới sông cùng một con trâu. Khi ấy, ông bị nó đạp mạnh vào chân mà không hay biết. Lúc lên bờ, nam nghệ sĩ mới phát hiện chân mình bị sưng to, tụ máu.

Say mê làm nghệ thuật, nam nghệ sĩ trải qua không ít tai nạn nghề nghiệp song ông luôn làm hết sức mình để có tác phẩm hay nhất dành tặng khán giả.

Ngỡ rằng là một nghệ sĩ đa tài, cuộc sống của ông sẽ đầy hào nhoáng và sung túc nhưng ít ai biết được, người nghệ sĩ chân chất này có thời gian làm nghề đầy vất vả, gian truân. Xuất hiện trong chương trình Sau ánh hào quang cùng các nghệ sĩ gạo cội, Mạc Can chia sẻ lại về chuyện đời, chuyện nghề mình đã đi qua. Ông cho hay, mình biết diễn từ khi vừa biết bò. Lớn lên, Mạc Can theo thân phụ mưu sinh bằng những vai hề của gánh hát rồi chuyển dần sang ảo thuật. Hằng đêm, gia đình Mạc Can sống trong tiếng nhạc, khói lửa với những màn trình diễn kịch tính.

Bên cạnh niềm vui, điều khiến Mạc Can đau lòng nhất chính là hình ảnh vất vả của cô em gái. Mang phận gái mong manh nhưng cô lại là nhân vật chính cho trò phóng dao rùng rợn. Với nỗi nỗi day dứt đó, ở tuổi 60 Mạc Can ông bắt đầu cầm bút bày tỏ nỗi lòng trong tiểu thuyết đầu tay của mình: Tấm ván phóng dao.

May mắn thay, ở tiểu thuyết đầu tay này, ông đã được độc giả đón nhận, và được trao nhiều giải thưởng văn chương uy tín. Đến nay, sau hàng chục đầu sách ở đủ các thể loại: tiểu thuyết, truyện ngắn, tạp bút…, thì Tấm ván phóng dao vẫn là tác phẩm đậm chất Mạc Can nhất. Theo nhà văn Mạc Can, đó cũng là tác phẩm tả thực về cuộc sống gia đình ông trên sông nước miền Tây.

Bước chân vào con đường văn chương ở tuổi xế chiều, nam nghệ sĩ may mắn nhận được sự ủng hộ nhiệt tình của khán giả.

Cũng trong chương trình, nam nghệ sĩ khiến khán giả xúc động khi kể lại quá trình ở bên Mỹ sinh sống. Ông cho hay, nhờ sự thành công của cuốn sách Tấm ván phóng dao, ông đã có tiền trở lại Việt Nam sau bao nhiêu năm xa quê hương lập nghiệp.

Cuộc sống tuổi xế chiều khó khăn: Vợ mất nhưng bị giấu nhẹm

Ở tuổi xế chiều, nghệ sĩ Mạc Can vẫn luôn lạc quan sống một mình tại căn nhà trọ ở quận Bình Tân. Ở tuổi U80 nhưng ông vẫn giữ vẻ hài hước, lạc quan hiếm có. Sau những buổi diễn ông bắt đầu trở về lầm lũi trong phòng trọ, làm việc với chữ, sách báo về với căn trọ 15m2.

Vào năm 2022, Mạc Can vẫn ngày ngày viết bản thảo và chờ được gọi đóng phim. Có thời điểm, nam nghệ sĩ ốm yếu nên được gia đình giấu nhẹm chuyện vợ mất. Đến vài tháng sau, khi biết tin, Mạc Can mới chia sẻ đầy xót xa khi được hỏi về vợ: “Bà ấy mất rồi, mất cách đây vài tháng… Lúc đó, tôi không biết. Hôm 3/9, con gái út của tôi mới nói “má mất rồi”. Có một đợt, vợ tôi ngồi ở góc nhà, ngước đầu lên trần rồi nói không thở được. Đến khi vô bệnh viện thì phải thở máy. Bà ấy mất lúc nào cũng không ai cho tôi hay, giờ tôi mới biết”.

Buồn vì người vợ và các bạn thân đã mãi đi xa nhưng ông vẫn dặn lòng mình không chết được vì còn nhiều việc phải làm.

Sức khỏe ốm yếu, nam nghệ sĩ còn bị giấu nhẹm chuyện vợ qua đời vì sợ ảnh hưởng không tốt.

Khoảng hơn một năm trở lại đây, sức khỏe của nam nghệ sĩ không ổn định như trước, một phần do tuổi già, một phần do bệnh tật triền miên nên chỉ có thể ngồi xe lăn để di chuyển. Tuy tuổi già sức yếu và sức khỏe xuống dốc cuộc sống của nam nghệ sĩ khá chật vật nhưng ông vẫn luôn giữ được tinh thần vui vẻ, lạc quan.

Ông nói rằng chưa bao giờ buồn. Mạc Can tập thích nghi với cuộc sống hiện tại, dùng mạng xã hội và vẫn tiếp tục viết văn, tham gia đóng phim khi có lời mời. Niềm vui của ông là được hội ngộ, vui vầy cùng các đồng nghiệp. Tháng 3/2021, Mạc Can ghi dấu ấn với vai diễn trong bộ phim kinh dị Chuyện ma gần nhà (đạo diễn Hữu Tấn).

Dù cuộc sống còn nhiều khó khăn và bệnh tật vẫn luôn bủa vây nhưng nghệ sĩ Mạc Căn luôn vui vẻ, lạc quan.

Đến thời điểm hiện tại, nghệ sĩ Mạc Can gần như dừng toàn bộ hoạt động nghệ thuật và chỉ còn tập trung viết văn. Con gái ông cho biết do sức khỏe hạn chế nên ông khó lòng đi diễn. Cô chia sẻ: “Do chân yếu, không đi được nên không còn ai mời ba tôi đi diễn nữa. Thêm phần ba tôi cũng lớn tuổi rồi, đi nhiều hay bị mệt”.

Trước tình hình sức khỏe của mình, nam nghệ sĩ tâm sự bản thân đang ấp ủ 2 tiểu thuyết hài kịch và bi kịch, hứa hẹn sẽ ra mắt trong thời gian tới. Dù ốm yếu triền miên nhưng ông cũng hy vọng mình có thêm nhiều cơ hội để cống hiến với nghề. Đối với nghệ thuật, đốm lửa đam mê trong nghệ sĩ Mạc Can luôn bập bùng cháy không tắt dù có gặp phải khó khăn nào.

Hiện tại, do chân yếu không di chuyển được nên nam nghệ sĩ gần như dừng toàn bộ hoạt động nghệ thuật và tập trung viết văn.

Sự lạc quan của ông khiến nhiều người ngưỡng mộ và học hỏi.