Cảnh sát giao thông (CSGT) có thẩm quyền tuần tra, kiểm soát người và phương tiện. Vậy CSGT có được kiểm tra cốp xe, ví, điện thoại… của người tham gia giao thông không?

CSGT được yêu cầu dừng xe trong những trường hợp nào?

Theo quy định tại khoản 1 Điều 16 Thông tư 32/2023/TT-BCA, CSGT khi thực hiện nhiệm vụ tuần tra, kiểm soát theo kế hoạch được phép yêu cầu người điều khiển phương tiện dừng xe để kiểm soát trong 04 trường hợp sau:

1 – Trực tiếp phát hiện hoặc thông qua phương tiện, thiết bị kỹ thuật nghiệp vụ phát hiện, ghi thu được hành vi vi phạm.

2 – Thực hiện mệnh lệnh, kế hoạch tổng kiểm soát giao thông bảo đảm trật tự, an toàn giao thông , trật tự xã hội; kế hoạch tuần tra, kiểm soát, xử lý vi phạm theo chuyên đề bảo đảm trật tự, an toàn giao thông, trật tự xã hội đã được cấp có thẩm quyền ban hành.

3 – Có văn bản đề nghị của Thủ trưởng, Phó Thủ trưởng cơ quan điều tra; văn bản đề nghị của cơ quan chức năng liên quan về dừng phương tiện để kiểm soát phục vụ công tác bảo đảm an ninh, trật tự; đấu tranh phòng, chống tội phạm; phòng, chống thiên tai, cháy nổ; phòng, chống dịch bệnh; cứu nạn, cứu hộ và các hành vi vi phạm khác.

4 – Có tin báo, phản ánh, kiến nghị, tố giác của tổ chức, cá nhân về hành vi vi phạm pháp luật của người và phương tiện tham gia giao thông đường bộ.

CSGT có quyền kiểm tra ví, cốp xe, điện thoại?

Khoản 2 Điều 12 Thông tư 32/2023/TT-BCA đã chỉ rõ các nội dung mà CSGT được quyền dừng xe để kiểm soát bao gồm:

– Kiểm soát các giấy tờ có liên quan đến người và phương tiện, gồm: Giấy phép lái xe; Chứng chỉ bồi dưỡng kiến thức pháp luật về giao thông đường bộ, Bằng, Chứng chỉ điều khiển xe máy chuyên dùng; Giấy đăng ký xe; Giấy chứng nhận kiểm định, tem kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường,…

– Kiểm soát các điều kiện tham gia giao thông của phương tiện: Kiểm soát hình dáng, kích thước bên ngoài, màu sơn, biển số phía trước, phía sau và hai bên thành xe; điều kiện an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường.

– Kiểm soát việc chấp hành quy định về an toàn vận tải:  Kiểm soát tính hợp pháp của hàng hoá, chủng loại, khối lượng, số lượng, quy cách, kích thước; đồ vật; số người thực tế chở và các biện pháp bảo đảm an toàn.

Theo đó, khi yêu cầu người tham gia giao thông dừng xe, CSGT được quyền kiểm tra các giấy tờ liên quan người và xe, điều kiện tham gia giao thông của xe và việc tuân thủ quy định về hoạt động vận tải nhưng không được tùy tiện kiểm tra ví, cốp xe, điện thoại hay vật dụng cá nhân khác của người điều khiển phương tiện.

Dù vậy, theo khoản 1 Điều 127 và khoản 1 Điều 128 Luật xử lý vi phạm hành chính 2012, việc khám người, khám phương tiện vận tải, đồ vật theo thủ tục hành chính vẫn được phép tiến hành khi có căn cứ cho rằng:

– Người đó cất giấu trong người đồ vật, tài liệu, phương tiện sử dụng để vi phạm hành chính.

– Trong phương tiện vận tải, đồ vật đó có cất giấu tang vật vi phạm hành chính.

Việc khám người, phương tiện vận tải, đồ vật phải có quyết định bằng văn bản và phải do người có thẩm quyền ban hành như: Trưởng Công an cấp huyện, Trưởng phòng Cảnh sát giao thông đường bộ, Trưởng phòng Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội,…

Riêng trường hợp tại khoản 3 Điều 127 và khoản 3 Điều 128 Luật Xử lý vi phạm hành chính, nếu có căn cứ cho rằng nếu không khám ngay thì tang vật vi phạm hành chính sẽ bị tẩu tán, tiêu hủy, thì chiến sĩ CSGT cũng được quyền khám phương tiện, đồ vật.

Đồng thời người này còn phải báo cáo ngay cho Thủ trưởng trực tiếp của mình và phải chịu trách nhiệm về việc khám xét phương tiện, đồ vật.

Như vậy, những chiến sĩ CSGT thông thường chỉ có quyền khám cốp xe, điện thoại, ví… khi có căn cứ để cho rằng nếu không khám ngay thì tang vật như vật, tiền, hàng hóa, phương tiện có liên quan trực tiếp đến vi phạm hành chính sẽ bị tẩu tán, tiêu hủy.

Nếu rơi vào trường hợp này, người tham gia giao thông có trách nhiệm phải hợp tác với CSGT trong việc khám phương tiện và các đồ vật này.