Trong một ngôi làng nhỏ nằm lọt thỏm giữa thung lũng, gia đình ông Ba là dòng họ danh giá nhất vùng. Ông Ba, người đứng đầu gia tộc, vừa qua đời, để lại di chúc căn dặn cả nhà phải tổ chức lễ cúng long trọng đúng ngày giỗ đầu. Cả làng nô nức kéo đến, ai cũng muốn tỏ lòng kính trọng với người đàn ông từng là chỗ dựa tinh thần cho cả cộng đồng.

Mâm cúng được bày biện thịnh soạn: gà luộc vàng ươm, xôi nếp thơm lừng, rượu trắng tinh khiết. Các con trai, con dâu của ông Ba đứng thành hàng, trang nghiêm trước bàn thờ. Trong số đó, Hạnh – con dâu út – lặng lẽ đứng cuối, đôi mắt đỏ hoe nhưng gương mặt lạnh lùng khác thường. Không ai để ý, vì ai cũng nghĩ cô đang đau buồn.

Đúng lúc thầy cúng bắt đầu niệm chú, Hạnh bất ngờ bước lên. Không nói không rằng, cô giơ tay hất đổ cả mâm cúng xuống đất. Tiếng bát đĩa vỡ choang khiến mọi người chết lặng. Cả nhà ông Ba sững sờ, còn dân làng thì xôn xao. Anh cả quát lớn: “Hạnh, cô điên rồi à? Làm loạn ngày giỗ bố thế này sao?” Nhưng Hạnh không run sợ. Cô đứng thẳng, ánh mắt sắc lạnh quét qua từng người.

“Tôi không điên,” Hạnh nói, giọng đanh thép. “Cả làng này tôn thờ bố tôi như thần thánh, nhưng không ai biết sự thật kinh hoàng ông ấy giấu cả đời.”

Cả đám đông nín thở. Hạnh lấy từ trong túi áo một cuốn sổ cũ sờn, giơ cao lên. “Đây là nhật ký của bố. Tôi tìm thấy nó trong căn hầm bí mật dưới sàn nhà. Ông ấy không phải người hiền lành như mọi người nghĩ. Ông ấy… đã gây ra cái chết của hàng chục cô gái trẻ trong làng cách đây ba mươi năm.”

Tiếng xì xào nổi lên. Mấy bà cụ tái mặt, vài người trẻ lắc đầu không tin. Hạnh mở cuốn sổ, đọc to từng dòng chữ run rẩy: những cái tên, ngày tháng, và cách ông Ba lừa các cô gái vào rừng rồi ra tay tàn nhẫn. “Ông ấy gọi đó là ‘lễ hiến tế’ để bảo vệ làng khỏi tai ương,” Hạnh nói, giọng nghẹn lại. “Nhưng thật ra, ông ấy chỉ thỏa mãn thú tính của mình.”

Cả nhà ông Ba chết điếng. Người con trai thứ hai lao tới giật cuốn sổ, nhưng dân làng đã ùa lên ngăn lại. Một bà lão run run lên tiếng: “Tôi nhớ… hồi đó có mấy đứa con gái mất tích, ai cũng bảo chúng bỏ làng đi, nhưng…” Bà không nói hết câu, nước mắt lăn dài.

Hạnh quay sang mẹ chồng, người đang quỳ sụp bên bàn thờ. “Mẹ biết chuyện này, đúng không? Mẹ giấu cho bố bao năm qua!” Bà mẹ chồng ú ớ, không thốt nên lời, chỉ cúi đầu run rẩy.

Dân làng bàng hoàng. Người từng là biểu tượng của lòng nhân ái giờ bị lật tẩy là một kẻ ác nhân. Hạnh đặt cuốn sổ xuống trước bàn thờ, nói: “Tôi hất mâm cúng vì ông ấy không xứng đáng được thờ cúng. Từ nay, làng ta phải sống thật, không che giấu tội ác nữa.”

Đám đông lặng thinh. Tiếng gió thổi qua, cuốn theo tro hương bay lượn trên nền đất.