Dưới mái nhà ngoại

Trong một ngôi nhà nhỏ nằm nép mình dưới tán cây bàng sum suê ở ngoại ô, tôi, một người mẹ đơn thân, cùng con gái nhỏ tên Miu sống chung với bố mẹ. Chồng tôi đã mất cách đây ba năm, để lại tôi với nỗi đau và một cô con gái bé bỏng. Không muốn con lớn lên trong căn nhà đầy kỷ niệm buồn, tôi quyết định dọn về ở cùng bố mẹ, hy vọng sự đầm ấm của gia đình ngoại sẽ xoa dịu phần nào nỗi trống trải trong lòng.

Mẹ tôi, bà Hạnh, là một người phụ nữ sắc sảo nhưng cứng đầu. Bà có một trái tim rộng lớn, nhưng đôi khi rộng đến mức mù quáng. Với người ngoài, mẹ tôi nhẹ dạ cả tin, luôn sẵn sàng mở lòng giúp đỡ bất cứ ai đến than vãn về khó khăn. Nhưng cái lòng tốt ấy lại bị người đời lợi dụng, đánh vào lòng tham của bà. Hết người này đến người khác, họ đến vay tiền, hứa hẹn trả sớm, rồi biến mất như làn khói. Có lần, một người bà con xa đến khóc lóc kể lể về việc cần tiền chữa bệnh cho con, mẹ tôi không ngần ngại đưa hết số tiền tiết kiệm ít ỏi của gia đình. Kết quả? Người đó cắt liên lạc, số điện thoại không còn tồn tại. Lần khác, một người bạn cũ của mẹ xuất hiện, rủ bà đầu tư vào một dự án “chắc chắn sinh lời”. Mẹ tôi, với giấc mộng đổi đời, lại vét sạch tiền trong nhà, chỉ để rồi nhận về sự thất vọng.

Bố tôi, ông Tâm, là một người đàn ông hiền lành, làm công nhân xây dựng. Ông đi làm quần quật từ sáng sớm đến tối mịt, mồ hôi thấm đẫm áo, nhưng tiền lương vừa nhận được chẳng bao giờ ở lại trong nhà quá một tuần. Mẹ tôi, với niềm tin mãnh liệt vào những lời đường mật của người ngoài, lại mang đi cho mượn. Có lần, tôi nghe bố thở dài trong bếp: “Hạnh ơi, sao bà không nghe tôi một lần? Nhà mình giờ chẳng có nổi 100 nghìn phòng thân.” Nhưng mẹ tôi chỉ gạt đi, bảo bố lo xa, rằng “người ta hứa rồi, sẽ trả sớm thôi.”

Tôi, với tư cách là con gái, cũng không ít lần cố gắng khuyên mẹ. Tôi kể cho mẹ nghe những câu chuyện lừa đảo trên mạng, phân tích rằng những lời hứa ngọt ngào kia chỉ là cái bẫy. Nhưng mẹ tôi, với tính cách bướng bỉnh, luôn gạt phăng lời tôi. “Con còn trẻ, biết gì mà nói,” bà bảo. “Mẹ sống từng này tuổi, mẹ hiểu người ta hơn con.” Tôi chỉ biết lặng im, vì càng nói, mẹ càng không nghe.

Một ngày, tôi quyết định đưa cho mẹ số vàng cuối cùng mà tôi và chồng từng dành dụm – bốn chỉ vàng, tài sản quý giá nhất của mẹ con tôi. Tôi dặn mẹ cất kỹ, rằng đó là thứ để phòng thân, để lo cho tương lai của Miu nếu có chuyện chẳng may. Mẹ gật đầu, ánh mắt nghiêm túc, làm tôi yên tâm phần nào. Nhưng chỉ một tháng sau, tôi phát hiện ra sự thật đau lòng: mẹ đã mang số vàng ấy đi cầm cố. Bà nói với tôi, giọng đầy hy vọng, rằng bà cho một người bạn mượn tiền để làm ăn, và người đó hứa sẽ trả gấp đôi. Tôi chết lặng. Số vàng ấy không chỉ là tiền, mà còn là kỷ vật, là hy vọng cuối cùng của mẹ con tôi. Tôi bật khóc, hỏi mẹ: “Sao mẹ không nói với con? Sao mẹ không nghĩ đến Miu?” Mẹ tôi cúi đầu, nhưng vẫn cố biện minh: “Mẹ chỉ muốn tốt cho cả nhà. Nếu thành công, mẹ con mình sẽ có cuộc sống tốt hơn.”

Đêm đó, tôi ôm Miu ngủ, lòng nặng trĩu. Nhìn con gái nhỏ ngây thơ, tôi tự hỏi mình phải làm gì để bảo vệ con, để không lặp lại những sai lầm của mẹ. Tôi biết mẹ tôi không xấu, chỉ là bà quá cả tin, quá khao khát một phép màu đổi đời. Nhưng tôi cũng hiểu rằng, nếu cứ tiếp tục như thế này, gia đình chúng tôi sẽ mãi chìm trong khó khăn.

Sáng hôm sau, tôi ngồi xuống nói chuyện nghiêm túc với mẹ. Tôi không trách móc, không lớn tiếng, chỉ nhẹ nhàng chia sẻ về những lo lắng của mình, về tương lai của Miu, và về những tổn thương mà lòng tin mù quáng của mẹ đã gây ra. Lần đầu tiên, tôi thấy mẹ im lặng lắng nghe. Có lẽ, sâu thẳm trong lòng, bà cũng nhận ra những sai lầm của mình.

Từ đó, tôi bắt đầu thay đổi cách tiếp cận. Tôi khuyến khích mẹ tham gia các hoạt động cộng đồng, nơi bà có thể giúp đỡ người khác bằng cách khác ngoài tiền bạc. Tôi cũng đề nghị bố mẹ cùng quản lý tài chính gia đình, lập một khoản tiết kiệm nhỏ mà không ai được động vào trừ khi cả nhà đồng ý. Dần dần, mẹ tôi bớt cả tin hơn, dù đôi lúc vẫn bị những lời đường mật làm lung lay. Tôi không hy vọng mẹ sẽ thay đổi hoàn toàn, nhưng tôi tin rằng, với tình yêu và sự kiên nhẫn, tôi có thể giúp mẹ nhìn nhận mọi thứ rõ ràng hơn.

Dưới mái nhà ngoại, hành trình của mẹ con tôi vẫn còn nhiều thử thách. Nhưng tôi tin, chỉ cần chúng tôi ở bên nhau, không gì là không thể vượt qua.