Tôi mới về làm dâu nhà họ Nguyễn, một dòng họ có tiếng ở làng, nơi mà mọi quy củ đều được giữ gìn nghiêm ngặt. Bố chồng tôi, ông Cường, là người nổi tiếng khó tính, nên từ khi bước chân vào nhà, tôi luôn cẩn thận từng li từng tí, đặc biệt là chuyện cỗ bàn hiếu hỉ. Mọi thứ tôi đều tham khảo ý kiến các chị chồng, từ cách sắp mâm đến món ăn dâng cúng, chỉ mong không để xảy ra sai sót.

Hôm ấy là ngày giỗ cụ nội, một dịp quan trọng trong dòng họ. Tôi dậy từ sáng sớm, lăng xăng chuẩn bị mâm cỗ theo đúng lời các chị dặn: phải có cá chép rán vàng ươm, trứng đúc thịt thái vuông vắn, thêm bát canh măng nấu gà và đĩa xôi đậu xanh thơm lừng. Tôi tỉ mỉ bày biện, kiểm tra từng chi tiết, lòng thầm nhủ phải làm thật chu đáo để bố chồng hài lòng.

Mâm cỗ vừa đặt lên bàn thờ, hương khói nghi ngút, tôi thở phào nhẹ nhõm. Bố chồng từ ngoài sân bước vào, dáng ông nghiêm nghị như mọi khi. Tôi cúi đầu chào, mời ông xem qua mâm cỗ. Nhưng chỉ trong một khoảnh khắc, mọi thứ đảo lộn. Ông nhìn mâm cỗ, ánh mắt tối sầm lại. Không nói không rằng, ông đưa tay hất đổ cả mâm cơm. Bát canh măng nóng hổi văng tung tóe, cá chép rơi xuống sàn, trứng đúc thịt vỡ tan. Tôi đứng sững, tim đập thình thịch, không hiểu chuyện gì vừa xảy ra.

“Bày biện thế này mà cũng dám thắp hương cho tổ tiên à?” – giọng ông trầm nhưng sắc như dao, khiến tôi lạnh toát sống lưng. Tôi muốn hỏi, muốn giải thích, nhưng cổ họng nghẹn ứ, chỉ biết cúi đầu nhìn mảnh bát vỡ dưới chân.

Đúng lúc đó, các chị chồng kéo nhau đến. Đã 11 giờ trưa, muộn hơn giờ cúng cả tiếng. Tôi hy vọng các chị sẽ nói gì đó để xoa dịu tình hình, nhưng khi nhìn cảnh tượng trước mắt – mâm cỗ tan hoang, bố chồng đứng đó với khuôn mặt giận dữ – cả ba chị chỉ liếc nhau, rồi lặng lẽ quay đi. Không một lời giải thích, không một câu hỏi han, họ lục tục kéo nhau về, để lại tôi đứng giữa căn phòng ngập mùi khói hương và sự bối rối.

Chiều hôm đó, khi dọn dẹp đống đổ nát, tôi lặng lẽ hỏi mẹ chồng – người duy nhất ở lại giúp tôi – về chuyện vừa xảy ra. Mẹ thở dài, kể rằng cá chép và trứng đúc thịt là món cụ nội ghét nhất khi còn sống. Cụ từng dặn con cháu không được dâng hai món này lên bàn thờ, vì chúng gợi lại những ký ức không vui thời trẻ. Nhưng đó là bí mật của dòng họ, chỉ những người lớn tuổi mới biết. Các chị chồng, vì một lý do nào đó, đã cố tình hướng dẫn tôi sai.

Tôi bàng hoàng. Hóa ra, sự cẩn thận của tôi đã vô tình chạm vào điều cấm kỵ. Nhưng điều khiến tôi trăn trở hơn cả là thái độ của các chị. Họ biết rõ quy tắc, vậy tại sao lại cố tình đẩy tôi vào tình huống này? Là vô tình hay cố ý? Và bố chồng, liệu ông có biết rằng tôi chỉ làm theo lời các chị?

Từ hôm đó, tôi bắt đầu nhìn mọi thứ trong gia đình với con mắt khác. Dòng họ danh giá, nhưng bên trong lại ẩn chứa những bí mật và toan tính mà tôi, một nàng dâu mới, còn phải học cách đối mặt. Tôi tự nhủ, lần sau làm cỗ, tôi sẽ không chỉ hỏi các chị, mà còn phải tìm hiểu thật kỹ, để không bao giờ phải chứng kiến một mâm cỗ tan vỡ thêm lần nữa.