Đây là quy định theo Nghị định số 10/2022/NĐ-CP của Chính phủ ban hành ngày 15/1/2022 quy định về lệ phí trước bạ, có hiệu lực từ ngày 1/3/2022; trong đó quy định mức ưu đãi lệ phí trước bạ đăng ký lần đầu dành cho ôtô điện chạy pin là 0% trong vòng 3 năm (từ ngày 1/3/2022 đến ngày 28/2/2025).

Từ ngày 1/3/2025 đến ngày 28/2/2027, mức lệ phí trước bạ đối với xe này sẽ bằng 50% so với xe chạy xăng, dầu.

Hiện tại, mức thu lệ phí trước bạ đối với ôtô đăng ký lần đầu tại Việt Nam dao động từ 10% đến 12%, tùy từng địa phương. Điều này đồng nghĩa với việc người mua xe điện chạy pin từ ngày 1/3 sẽ phải nộp lệ phí trước bạ khoảng 5 – 6%, tùy tỉnh, thành phố, thay vì được miễn hoàn toàn như trước.

Theo báo cáo từ Hiệp hội Các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA), năm 2024, các thành viên của VAMA đã bán được hơn 340.000 xe điện. Còn các hãng xe khác ngoài VAMA như Hyundai bán được 67.000 xe, trong đó có khoảng 10.000 xe thương mại. Riêng hãng xe điện thuần Việt VinFast vươn lên dẫn đầu thị trường với 87.000 xe (tăng khoảng 150% so với năm 2023), vượt xa hãng Toyota với 68.000 xe.

Xe điện Hyundai lắp ráp tại Nhà máy Hyundai Thành Công, tỉnh Ninh Bình

Sự bùng nổ của thị trường xe điện được đánh giá là nhờ chính sách ưu đãi đã giúp đẩy mạnh doanh số xe điện, thúc đẩy xu hướng “xe xanh” tại Việt Nam.

Các chuyên gia dự báo, năm 2025 thị trường xe điện sẽ sôi động hơn khi các hãng đang rục rịch tung ra hàng loạt mẫu xe mới. Chẳng hạn, VinFast sẽ có thêm 4 mẫu ô tô điện giá rẻ đáp ứng nhu cầu chạy xe dịch vụ, trong đó có cả mẫu xe Minio nhỏ hơn chiếc VF 3 hiện nay và có mức giá dự kiến chỉ khoảng 150 triệu đồng và chiếc xe đa dụng 7 chỗ giá rẻ là Limo…

Tuy nhiên, các chuyên gia trong ngành dự báo chính sách miễn lệ phí trước bạ xe ô tô điện thay đổi có thể tác động đáng kể đến thị trường ôtô điện tại Việt Nam. Bởi, khi không còn được miễn lệ phí trước bạ, chi phí lăn bánh của xe điện sẽ tăng lên, làm giảm sức hút của phân khúc này.

Chẳng hạn, với mức 5%, những người mua xe có giá 1 tỷ đồng sẽ phải nộp lệ phí trước bạ khoảng 50 triệu đồng, thay vì không phải chịu khoản này như những năm vừa qua. Tương tự, những người mua Wuling Mini EV, mẫu xe điện giá rẻ nhất được phân phối chính hãng ở Việt Nam, sẽ phải đóng thêm ít nhất 9,85 triệu đồng khi đăng ký lưu hành. Còn với Rolls-Royce Spectre giá niêm yết 17,99 tỷ đồng, mức đóng lệ phí từ 895 triệu đồng…

Để hiện thực hóa mục tiêu phát thải ròng về 0 vào năm 2050, Việt Nam đang triển khai các dự án chuyển đổi mô hình giao thông cá nhân sang giao thông công cộng, chuyển đổi phương tiện sử dụng nhiên liệu hoá thạch sang nhiên liệu ít phát thải như xe điện, xe hybrid.

So với các nước khác trong khu vực, dung lượng thị trường Việt vẫn còn khá khiêm tốn khi chỉ loanh quanh ở mức 500.000 xe, trong đó xe điện vẫn đang trong giai đoạn phát triển non trẻ. Chính vì vậy, đòn bẩy chính sách đóng vai trò rất quan trọng. Tuy nhiên, quá trình chuyển đổi từ phương tiện sử dụng nhiên liệu hóa thạch sang phương tiện xanh gặp nhiều thách thức do thiếu cơ chế, chính sách hỗ trợ. Hiện nay, chính sách cho xe điện mới chỉ dừng lại ở việc hỗ trợ giảm phí trước bạ và tiêu thụ đặc biệt.

Vì vậy, một số chuyên gia cho rằng Chính phủ cần có các chính sách hỗ trợ đủ mạnh, không nên tăng thuế, phí; chỉ tăng khi thị trường xe điện đã phát triển, lý tưởng nhất là khi xe điện có doanh số bán vượt xe chạy xăng, dầu.

Dù vậy, có ý kiến đánh giá đây cũng được xem là bước chuyển đổi dần dần để thị trường ôtô điện phát triển bền vững, thay vì phụ thuộc vào chính sách ưu đãi ngắn hạn.

Hiện tại, chỉ còn ít ngày nữa là bước sang thời điểm ưu đãi trước bạ cho xe điện chỉ còn bằng 50% so với xe chạy xăng, dầu. Đây cũng là thời điểm ngay sau Tết Nguyên đán, thông thường sức mua sẽ sụt giảm so với trước Tết. Tuy nhiên, các hãng xe kỳ vọng, từ nay đến hết tháng 2, thị trường ôtô điện có thể ghi nhận làn sóng mua xe mạnh mẽ nhằm tận dụng ưu đãi lệ phí trước bạ 0%, giúp tiết kiệm hàng chục triệu đồng.