Khi bước vào thế giới xe điện, nhiều người dùng nhận thấy một điểm khác biệt đáng chú ý so với xe động cơ đốt trong truyền thống: hầu hết các mẫu xe điện (EV) hiện nay đều không được trang bị lốp dự phòng.
Trong khi với xe xăng hay xe dầu, lốp dự phòng là trang bị khá quen thuộc, thì trên xe điện, chúng đã hoàn toàn biến mất. Điều này khiến không ít người đặt câu hỏi: Tại sao các hãng sản xuất lại quyết định loại bỏ lốp dự phòng trên xe EV? Và nếu không có nó, người lái xe điện cần chuẩn bị gì để đối phó với sự cố lốp trên đường?
1. Lốp dự phòng không phù hợp với thiết kế xe điện
Lý do đầu tiên và quan trọng nhất khiến xe điện không có lốp dự phòng nằm ở thiết kế nền tảng của chúng. Pin xe điện – bộ phận lớn và nặng nhất – thường được đặt dưới sàn xe để tối ưu hóa không gian, trọng tâm xe và khả năng vận hành. Điều này đồng nghĩa với việc không còn khoảng trống cho lốp dự phòng, vốn trước đây thường được đặt dưới cốp hoặc gầm xe trên các mẫu xe truyền thống.
Lốp dự phòng không phù hợp với thiết kế xe điện
Lấy ví dụ, Tesla Model 3 và Model Y đều không có lốp dự phòng vì không có đủ không gian để đặt chúng mà không ảnh hưởng đến khoang hành lý hoặc hệ thống pin. Ngay cả các mẫu EV gầm cao như Hyundai Ioniq 5 hay Kia EV6 cũng không có lốp dự phòng vì toàn bộ sàn xe được tận dụng tối đa cho pin.
Bên cạnh đó, xe điện vốn dĩ đã nặng hơn xe xăng truyền thống do khối pin lớn. Trung bình, một chiếc EV có thể nặng hơn từ 200 – 500 kg so với xe xăng cùng phân khúc. Việc bổ sung lốp dự phòng (trung bình nặng từ 10 – 20 kg) sẽ càng làm tăng trọng lượng tổng thể, gây ảnh hưởng tiêu cực đến phạm vi di chuyển.
2. Công nghệ lốp hiện đại giúp giảm nhu cầu lốp dự phòng
Một trong những lý do quan trọng khác khiến lốp dự phòng không còn phổ biến là do công nghệ lốp đã phát triển mạnh mẽ. Các hãng xe điện thường trang bị cho xe của mình lốp run-flat hoặc bộ vá lốp tự động để giúp người lái tiếp tục hành trình mà không cần thay lốp ngay lập tức.
Công nghệ lốp hiện đại giúp giảm nhu cầu lốp dự phòng
Lốp run-flat
Lốp run-flat là loại lốp có thể chạy thêm một quãng đường nhất định ngay cả khi bị xẹp hoàn toàn. BMW là một trong những hãng xe tiên phong sử dụng loại lốp này, và nhiều mẫu xe điện như BMW iX hay MINI Electric cũng áp dụng công nghệ tương tự. Một bộ lốp run-flat có thể chạy tiếp từ 80 – 100 km sau khi bị thủng, đủ để tài xế tìm đến trạm sửa chữa gần nhất.
Bộ vá lốp khẩn cấp
Hầu hết các mẫu EV hiện nay, bao gồm các mẫu xe Tesla, Nissan Leaf, Hyundai Kona EV, đều được trang bị bộ vá lốp tự động thay vì lốp dự phòng. Bộ này gồm một bình keo đặc biệt và một máy bơm nhỏ, có thể tự động vá các lỗ thủng nhỏ trên lốp trong vài phút.
Bộ vá lốp khẩn cấp
Tuy nhiên, cả lốp run-flat và bộ vá lốp khẩn cấp đều có nhược điểm:
– Lốp run-flat cứng hơn và đắt hơn lốp thường
– Bộ vá lốp chỉ hiệu quả với những vết thủng nhỏ trên mặt lốp, không thể khắc phục các vết rách lớn hoặc thủng bên hông lốp.
3. Sự phát triển của dịch vụ cứu hộ và hỗ trợ khẩn cấp
Trước đây, khi bị thủng lốp trên đường, người lái thường tự thay lốp dự phòng. Nhưng với sự phát triển của dịch vụ hỗ trợ khẩn cấp (roadside assistance), nhiều người không còn cần đến kỹ năng này nữa.
Tesla, Rivian, Polestar đều có dịch vụ hỗ trợ khẩn cấp 24/7
Các hãng xe điện như Tesla, Rivian, Polestar đều có dịch vụ hỗ trợ khẩn cấp 24/7. Chỉ cần một cuộc gọi hoặc vài thao tác trên ứng dụng, xe cứu hộ sẽ đến giúp tài xế thay lốp hoặc kéo xe đến trạm sửa chữa gần nhất.
Thực tế, trên một số mẫu xe như Tesla Model S hoặc Model X, hãng còn trang bị cảm biến áp suất lốp thông minh, có thể cảnh báo người lái ngay khi áp suất lốp giảm xuống mức nguy hiểm.
4. Giảm chi phí sản xuất và tối ưu hiệu quả kinh tế
Loại bỏ lốp dự phòng không chỉ giúp tối ưu hóa thiết kế mà còn giúp các hãng xe tiết kiệm chi phí. Một bộ lốp dự phòng đi kèm kích nâng và dụng cụ tháo lốp có thể khiến giá xe tăng thêm vài trăm USD. Đối với những mẫu xe điện giá rẻ, như Wuling Hongguang Mini EV hay Nissan Leaf, việc cắt giảm chi phí này giúp giữ giá bán cạnh tranh hơn.
Loại bỏ lốp dự phòng không chỉ giúp tối ưu hóa thiết kế mà còn giúp các hãng xe tiết kiệm chi phí
Vậy người lái xe điện cần làm gì để tránh rủi ro khi không có lốp dự phòng?
Dù công nghệ lốp hiện đại và dịch vụ hỗ trợ ngày càng phát triển, nhưng tài xế vẫn cần chủ động để tránh rơi vào tình huống khó khăn khi gặp sự cố lốp. Một số lời khuyên quan trọng gồm:
– Luôn kiểm tra áp suất lốp trước mỗi chuyến đi, vì lốp xe điện thường có áp suất cao hơn xe xăng để giảm lực cản.
– Mang theo bộ vá lốp khẩn cấp nếu xe không được trang bị sẵn.
– Đăng ký dịch vụ hỗ trợ khẩn cấp nếu xe không có sẵn tính năng này.
– Cân nhắc mua lốp run-flat nếu thường xuyên di chuyển ở khu vực xa trạm dịch vụ.
Việc xe điện không có lốp dự phòng không hẳn là một điểm yếu, mà thực chất là kết quả của sự thay đổi trong thiết kế, công nghệ lốp và dịch vụ hỗ trợ khẩn cấp.
Với những tiến bộ này, việc thiếu lốp dự phòng không còn là vấn đề lớn như trước đây. Tuy nhiên, người dùng vẫn nên có kế hoạch dự phòng và trang bị đầy đủ kiến thức để đảm bảo an toàn trên mọi hành trình.
