Trời vừa vào hè, Bắc Ninh bắt đầu oi bức. Hằng, vợ Toàn, khăn gói lên đường đi làm công nhân khu công nghiệp Yên Phong. Nhà hai vợ chồng nghèo, lại mới vay tiền xây được căn nhà cấp 4, Hằng xung phong đi làm, để Toàn ở nhà trông con nhỏ và lo đồng áng. Ai cũng bảo “ngược đời”, đàn bà đi làm xa, đàn ông ở nhà, nhưng Toàn chỉ cười hiền: “Vợ chồng còn thương nhau là được.”
Tháng đầu, mọi chuyện ổn. Hằng gửi tiền về đều, tối nào cũng gọi điện về dặn con ăn ngoan, dặn chồng uống thuốc đúng giờ. Toàn thì chăm chỉ dậy sớm bơm nước, làm vườn, đi chợ. Con trai 4 tuổi thấy bố ngày nào cũng nấu cháo, quét nhà, còn học theo đeo tạp dề.
Tháng thứ hai, điện thoại Hằng thưa dần. “Máy bận”, “cuộc gọi không được kết nối”… Toàn lo, nhưng tự trấn an: “Có khi vợ tăng ca.” Đến tháng thứ ba, tiền không gửi về nữa.
Một buổi chiều, Toàn dắt con ra bưu điện nhận bưu phẩm. Người gửi là “ẩn danh”. Trong gói hàng là một chiếc điện thoại cũ cùng một tờ giấy gấp tư:
“Em xin lỗi. Em không còn mặt mũi nào quay về. Đừng tìm em.”
Toàn chết sững. Đêm đó, anh không ngủ, chỉ nhìn chằm chằm lên trần nhà. Sáng ra, anh vẫn dậy nấu cháo, vẫn đưa con đi mẫu giáo, vẫn đi xách nước như không có chuyện gì.
Ba tháng sau.
Một buổi tối, làng có người lạ về. Một cô gái bị đánh ghen, mặt mũi bầm tím, gục trước cổng nhà Toàn. Hàng xóm xúm lại: “Là Hằng! Trời ơi, là Hằng đấy!”
Hằng tỉnh lại, ánh mắt vừa xấu hổ vừa đau đớn. Cô kể mình bị người yêu mới lừa, hứa cưới, cuối cùng vắt chanh bỏ vỏ. Không dám về, cũng không đủ sức đi tiếp.
Toàn nhìn cô một lúc lâu. Rồi anh chỉ nhẹ nhàng nói:
“Mai đi chợ mua ít rau. Mùa này dễ thiếu vitamin.”
Cả làng tưởng anh điên.
Nhưng từ hôm đó, Toàn vẫn sống như chưa từng có gì xảy ra. Hằng ở lại, im lặng làm mọi việc. Chỉ có đứa con, mỗi lần gọi “mẹ”, lại ngơ ngác nhìn gương mặt mẹ nó – người mà nó tưởng chỉ có trên màn hình điện thoại.
Một năm sau, có một người phụ nữ lạ đến làng, ăn mặc sang trọng, mang theo một chiếc phong bì dày. Bà tìm Toàn, nói là người mẹ ruột của anh – một đại gia ngày xưa bỏ con vì sợ tai tiếng. Bà bảo đã tìm anh suốt 30 năm, giờ muốn chuộc lỗi, để lại toàn bộ tài sản cho anh.
Toàn từ chối.
Nhưng bà vẫn để lại cuốn sổ tiết kiệm trong tay Hằng, bảo:
“Thằng bé này là cháu tôi. Nó không có tội gì cả.”