Việc kiểm tra lượng nước tiểu có thể chỉ ra hiệu quả chức năng thận. Hay nói cách khác, chỉ cần kiểm tra lượng nước tiểu đầu ra là đủ để biết thận có đang khỏe mạnh.

Bệnh thận mạn trở thành gánh nặng toàn cầu

Gần 850 triệu người đang chịu gánh nặng của bệnh thận mạn tính trên toàn cầu, chiếm hơn 10% dân số thế giới. Đây là thông tin được cung cấp bởi Hội Thầy thuốc trẻ Việt Nam.

Đáng chú ý, trong số hàng triệu người bệnh thận mạn tính (CKD) có đến hơn 90% hoàn toàn không nhận thức được tình trạng sức khỏe của mình cho đến khi bệnh đã tiến triển sang giai đoạn muộn, gây ra những gánh nặng cho bản thân người bệnh, gia đình và xã hội.

Bệnh thận mạn tính thường được ví như một “kẻ giết người thầm lặng” bởi diễn tiến âm thầm với triệu chứng không rõ ràng ở giai đoạn đầu. Theo dự báo của các chuyên gia y tế, CKD sẽ sớm trở thành nguyên nhân gây tử vong đứng thứ 5 trên toàn cầu vào năm 2040 nếu chúng ta không có những biện pháp can thiệp kịp thời và hiệu quả.

Gần 850 triệu người đang chịu gánh nặng của bệnh thận mạn tính trên toàn cầu

Mới đây, tiến sĩ Parwez Alam, bác sĩ tiết niệu làm việc tại Delhi (Ấn Độ), đã đề xuất một phương pháp tự đánh giá để biết thận có khỏe không mà bất cứ ai cũng có thể tự thực hiện tại nhà, tờ Hindustan Times đưa tin.

Theo đó, việc kiểm tra lượng nước tiểu có thể chỉ ra hiệu quả chức năng thận. Hay nói cách khác, chỉ cần kiểm tra lượng nước tiểu đầu ra là đủ để biết được chức năng thận.

Theo Viện Y tế Quốc gia Mỹ – NIH, lượng nước tiểu (UO) là chỉ số lâm sàng quan trọng về sinh lý và chức năng thận. Đánh giá UO có thể cung cấp thông tin chi tiết về tình trạng hydrat hóa của bệnh nhân và hướng dẫn cách xử trí tiếp theo.

Lượng UO bình thường là khoảng 0,5-1 ml/kg/giờ. Như vậy, một nam giới trung bình, khỏe mạnh có cân nặng 70 kg sẽ sản xuất khoảng 35 – 70 ml nước tiểu mỗi giờ.

Bác sĩ Parwez nói, thông thường, lượng nước tiểu của một người là 0,5-1 ml/kg/giờ. Có nghĩa là một người nặng 50kg sẽ có lượng nước tiểu khoảng 50ml/giờ. Nếu lượng nước tiểu đủ, có nghĩa là thận hoàn toàn ổn và vẫn hoạt động hoàn hảo. Vì vậy, có thể nhận biết mức độ hoạt động của thận từ thí nghiệm đơn giản này.

Làm thế nào để tự kiểm tra thận bằng lượng nước tiểu?

Bác sĩ Parwez đề xuất đo lượng nước tiểu trong ít nhất 10 tiếng, có thể sử dụng chai nhựa 1 lít để lưu trữ nước tiểu và tính toán cho phù hợp. Như vậy, trở lại ví dụ trên, người 50kg trong 10 tiếng nếu có lượng nước tiểu khoảng 500ml có nghĩa là thận đang ổn.

Kiểm tra thận chỉ bằng 1 chai nhựa

Nếu UO dưới 0,5 ml/kg/giờ trong 6 – 12 giờ có nghĩa là thận đã tổn thương, UO càng thấp thì mức độ tổn thương càng nặng. Do đó, phát hiện kịp thời giảm UO có thể dẫn đến can thiệp sớm và ngăn ngừa bệnh tiến triển, theo NIH.

Ngược lại, UO có thể tăng lên, dẫn đến tình trạng đa niệu. Đa niệu ở người lớn là khi UO vượt quá 3 lít trong 24 giờ hoặc 50 ml/kg trong 24 giờ.

Một số bệnh đi kèm như tiểu đường, hay thuốc lợi tiểu, cũng có thể ảnh hưởng đến UO.

Do đó, việc đo UO rất có lợi trong các trường hợp lâm sàng, vì giảm hoặc tăng UO có thể chỉ ra các quá trình bệnh cụ thể.