Chuyện xảy ra ở một bản vùng cao yên tĩnh nhưng sáng hôm ấy náo động như hội.
Con trai tôi – vốn là công tử con nhà đại gia có tiếng ở thành phố – sau chuyến thiện nguyện 2 tuần về báo một tin động trời:

“Con lỡ làm cô gái bản làng mang thai… bố mẹ xuống nói chuyện, cưới cho con.”

Tôi lúc ấy tức đến nghẹn cổ, định không nhận. Nhưng vợ tôi khóc lóc:

“Chửa rồi, không cưới thì mang tiếng cả dòng họ. Cưới xong rồi cho ra ở riêng là xong.”

Nghĩ cho xong chuyện, tôi gật đầu. Lễ ăn hỏi? Tôi chỉ cho mang đúng 1 con lợn quay, thêm cái bánh chưng cho có lệ.
Vì tôi nghĩ, dân bản nghèo khổ, chắc gì hiểu lễ nghĩa. Cưới là phúc cho họ rồi.

Giữa sân là 7 con bò vàng óng ánh, to khỏe, được buộc ruy băng đỏ, đứng xếp hàng như đón nguyên thủ.
Xung quanh, bà con bản mặc váy thổ cẩm rực rỡ, cồng chiêng vang rền, có cả dàn xe bán tải mới cáu đang đỗ kín sườn đồi.

Tôi nhíu mày:

“Sao… sao dân bản lại hoành tráng thế này?”

Chưa hết ngỡ ngàng, trưởng đoàn nhà gái – là ông ngoại cô dâu – bước ra, giọng rắn rỏi vang lên trước cả trăm người:

“Nhà gái chúng tôi hôm nay không gả con.
Sau khi kiểm tra ADN, cái thai… không phải của con trai quý vị.
Vậy nên lễ cưới hủy bỏ ngay tại chỗ. Nhà trai có thể quay đầu, và xin nhớ mang cả lòng tự trọng theo.”

Tôi trố mắt nhìn thằng con:

“Mày bảo có thai là sao? Mày xác nhận chưa?”

Nó ấp úng:

“Con… con tưởng… tại hôm đó say…”

“Tưởng??? Mày tưởng rồi làm nhục danh dự cả nhà tao thế này à???”

Giữa lúc nhà trai rối ren, thì một người đàn ông ngoại quốc bước ra từ xe bán tải, nắm tay cô gái dân tộc – bụng đã lùm lùm – nhẹ nhàng nói bằng tiếng Việt:

“Xin lỗi, vì công việc nên chúng tôi giữ kín. Tôi là chồng chưa cưới của cô ấy – giảng viên đại học quốc tế.
Chúng tôi định cuối năm mới công bố. Nhưng không ngờ… có người lại tưởng bở.”

Cả nhà trai tím mặt.
Thằng con tôi thì cúi đầu không dám nói gì.
Tôi lặng lẽ quay xe, bỏ lại con lợn quay nằm chỏng chơ giữa bản làng rộn tiếng cười.

Từ hôm đó, tôi mới hiểu:

“Đừng nhìn lợn mà đo người.
Và càng đừng nghĩ dân bản là thấp – vì có khi… họ còn cao hơn cả cái sĩ diện rẻ tiền của người phố!”