Vừa qua, các cơ quan báo chí đưa thông tin nhiều sản phẩm nấm, đặc biệt là nấm kim châm tại Hà Nội không có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng khiến người tiêu dùng hoang mang. Trong khi các cơ quan có thẩm quyền đang tiến hành kiểm tra và có khuyến cáo đến người dân cần cẩn thận khi sử dụng các sản phẩm nấm thì ở Quảng Ninh nấm kim châm vẫn được bày bán tràn lan trên thị trường.
Từ lâu, nấm kim châm đã trở thành một mặt hàng quen thuộc ở các chợ của Quảng Ninh. Không chỉ xuất hiện ở thực đơn của các nhà hàng, mà nấm kim châm còn có trong bữa ăn của nhiều nhà gia đình. Đặc biệt, ở các đô thị lớn như Hạ Long, Cẩm Phả, Uông Bí, nấm kim châm được bày bán rất nhiều và sức tiêu thụ cũng tương đối lớn.
Khảo sát tại chợ Hạ Long 1, chúng tôi nhận thấy hầu hết các quầy bán rau, củ quả đều có bày bán nấm kim châm. Thậm chí có quầy hàng, nấm kim châm còn được xếp một lượng lớn tạo thuận lợi cho người tiêu dùng lựa chọn. Tuy nhiên, chất lượng và độ an toàn của sản phẩm này còn rất nhiều điều đáng bàn. Chúng tôi cũng đã tiến hành mua sản phẩm nấm kim châm của 2 hãng khác nhau thì thấy một sản phẩm dù trên bao bì đề tên đầy đủ các thông tin về địa chỉ nơi sản xuất nhưng hạn sử dụng lại không có. Còn một sản phẩm có ghi ngày tháng nhưng lại không rõ đó là ngày sản xuất hay hạn sử dụng. Nếu là hạn sử dụng thì đã quá hơn chục ngày. Đặc biệt, tất cả sản phẩm nấm kim châm đều ghi rất rõ phải bảo quản ở mức nhiệt độ từ 1 đến 5 độ C và sử dụng sau 45 ngày kể từ ngày sản xuất nhưng không quầy hàng nào bảo quản lạnh. Mặt khác, với sự nhập nhằng về hạn sử dụng hoặc không ghi hạn thì cũng chẳng ai dám đảm bảo là nó đã được bày bán bao nhiêu ngày rồi. Đặc biệt, khi chúng tôi bóc sản phẩm này ra thì mùi bốc lên rất khó chịu.
Với ngày tháng năm như thế này người sử dụng không biết được đây là hạn sử dụng hay ngày sản xuất.
Khi bóc ra, nấm bốc mùi rất khó chịu, gốc có dấu hiệu hỏng
Có một thực tế mà chúng tôi ghi nhận được trong quá trình tìm hiểu để viết bài báo này thì hầu hết khi được hỏi về vấn đề an toàn vệ sinh thực phẩm đối với mặt hàng nấm kim châm thì người tiêu dùng đều tỏ ra khá lạ lẫm và họ cho rằng chẳng có gì nguy hại cả, bằng chứng là việc chưa có vụ ngộ độc nấm kim châm trong thời gian vừa qua. Chị Nguyễn Thị Minh, cư trú tại phường Hồng Gai, TP Hạ Long cho biết: “Gia đình tôi thường sử dụng nấm kim châm trong bữa ăn bởi có thể làm được nhiều món. Ăn ngon, giòn và nhiều người cũng nói là nó mát, có lợi cho sức khỏe. Bên cạnh đó, giá cả cũng vừa phải. Trước đây, tôi cũng không để ý đến hạn sử dụng hay yêu cầu bảo quản đâu, thấy người ta bán thì mua thôi, ai cũng mua như thế mà. Tuy nhiên vừa qua trên các phương tiện thông tin đại chúng nói nhiều về nấm kim châm nên tôi cũng thấy hoang mang, không hiểu thế nào”.
Người mua đã thế, người bán hàng thì lại càng không quan tâm đến độ an toàn của sản phẩm miễn là bán được hàng. Một tiểu thương (đề nghị giấu tên) bán nấm kim châm ở chợ Hạ Long 1 cho biết: “Mặt hàng nấm kim châm này chúng tôi đều nhập của người giao hàng mang đến trực tiếp. Thế nên chất lượng của sản phẩm thì phụ thuộc vào nhà sản xuất nhưng từ ngày bán mặt hàng này đến nay chưa thấy có phản ánh gì về việc bị ngộ độc nấm kim châm cả. Còn mùi chẳng sao đâu cứ rửa sạch là hết ngay”.
Nấm kim châm được bày bán ở nhiệt độ thường mặc dù nhà sản xuất in trên bao bì là phải được bảo quản ở nhiệt độ từ 1 đến 5 độ C
Trao đổi với chúng tôi, ông Nguyễn Minh Chung, Chi cục trưởng Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm Quảng Ninh, cho biết: “Việc các phương tiện thông tin đại chúng cảnh báo người tiêu dùng không nên sử dụng sản phẩm nấm nói chung và nấm kim châm nói riêng không rõ nguồn gốc chúng tôi cũng đã nắm bắt được và vừa qua cũng đã có văn bản để gửi đến các cơ quan có liên quan để khuyến cáo về tình trạng này. Tuy nhiên chúng tôi cũng mong rằng người tiêu dùng nên thận trọng trước khi quyết định sử dụng thực phẩm nấm kim châm. Bởi lẽ công tác kiểm tra cho dù chặt chẽ đến mấy cũng rất khó có thể ngăn chặn được nguồn thực phẩm không an toàn vệ sinh được các cá nhân vì lợi nhuận mà tuồn ra thị trường tiêu thụ. Bên cạnh đó công tác tuyên truyền cũng phải được đẩy mạnh để người dân nhận thấy sự nguy hiểm khi sử dụng nguồn thực phẩm trong đó có nấm kim châm mà nguồn gốc không rõ ràng, hết hạn sử dụng”.
Sản phẩm nấm kim châm đang được tiêu thụ mạnh trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh và trở thành một nguồn thực phẩm được người tiêu dùng ưa thích. Tuy nhiên trước thực trạng nấm kim châm vẫn chưa đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm như hiện nay rất cần cơ quan chức năng sớm có sự kiểm soát để ngăn chặn, tránh tình trạng “mất bò mới lo làm chuồng”.
