Biển chỉ vẽ đầu ôtô là làn đường dành cho mọi loại ôtô, trong khi hình ôtô quay ngang là làn đường chỉ cho xe con.
Biển phân làn trên đường Ngô Quyền, Đà Nẵng. Ảnh: Vũ Huyền
Cùng là biển báo làn đường dành cho ôtô, nhưng hình trên biển có những quy định riêng mà nhiều lái xe không nắm rõ luật nên khá lúng túng. Trong trường hợp này, quy tắc chung để các tài xế dễ nắm bắt là nếu biển báo chỉ có hình đầu xe, tức đây là làn đường dành cho “mọi loại ôtô”, trong khi đó nếu hình xe quay ngang thì làn đường “dành riêng cho một loại ôtô” theo hình dáng trong biển.
Quy tắc cụ thể về các loại biển phân làn ô tô được quy định trong Quy chuẩn 41/2019 như sau:
Nhóm biển phân loại làn đường theo phương tiện được ký hiệu là nhóm R.412. Trong đó, tùy từng phương tiện sẽ có loại hình vẽ tương ứng. Trong đó biển R.412f là làn đường dành cho các loại ôtô (tức chung cả xe con, xe tải, xe buýt, đầu kéo…).
Những biển còn lại dành cho các loại phương tiện như sau:
R.412a: Làn đường dành cho ôtô khách (kể cả ôtô buýt). Trong trường hợp cần phân làn các loại xe khách theo số chỗ ngồi thì ghi số chỗ ngồi cho phép của xe khách lên thân xe trong hình vẽ của biển.
R.412b: Làn đường dành cho ôtô con.
R.412c: Làn đường dành cho ôtô tải. Trong trường hợp cần phân làn các loại xe tải theo khối lượng chuyên chở cho phép thì thì ghi trị số khối lượng chuyên chở cho phép của xe tải lên thân xe trong hình vẽ của biển.
R.412d: Làn đường dành cho xe máy: làn đường dành riêng cho xe máy và xe gắn máy (xe dưới 50 phân khối).
R.412e: Làn đường dành cho xe buýt, nếu vạch sơn phân làn dành cho xe buýt có dạng nét đứt, các xe khác có thể đi vào làn xe này nhưng phải ưu tiên cho xe buýt (phải nhường đường, chuyển sang làn khác để không ảnh hưởng đến việc vận hành của xe buýt); trường hợp vạch sơn phân làn dành cho xe buýt là nét liền, các phương tiện khác không được đi vào làn đường dành cho xe buýt.
R.412g: Làn đường dành cho xe máy và xe đạp
R.412h: Làn đường dành cho xe đạp (kể cả xe thô sơ)
Nếu một làn đường có thể cho phép nhiều loại phương tiện cùng chạy vào thì áp dụng biển gộp như biển phía trên, tức làn đường dành cho xe con và xe buýt.
Về quy cách đặt biển, các biển trong nhóm R.412 được đặt phía trên làn xe, ở đầu đường theo chiều xe chạy. Các loại xe khác không được đi vào làn đường có đặt biển này (trừ các xe được quyền ưu tiên theo quy định).
Khi đến gần nơi đường bộ giao nhau hoặc ra, vào, dừng, đỗ bên đường, xe được phép chuyển làn để đi theo hành trình mong muốn. Việc chuyển làn phải thực hiện theo đúng các quy định. Căn cứ vào vạch sơn thực tế trên đường để thực hiện việc chuyển làn cho phù hợp giữa các làn được phép lưu thông.
Nếu vi phạm đi sai làn, mức xử phạt theo quy định tại Nghị định 100/2019 như sau: phạt tài xế ôtô 3-5 triệu đồng, phạt người đi xe máy 400.000-600.000 đồng. Đồng thời, tước quyền sử dụng Giấy phép lái xe 1-3 tháng với tài xế ôtô.c