Gia đình ông Nam và bà Liên, sống ở một làng quê thuộc Quảng Ngãi, có bốn người con: anh cả Hùng, anh hai Tài, chị ba Hoa, và em út Lan. Ông bà mất cách đây một năm vì một tai nạn giao thông, để lại mảnh đất rộng 2.000 m² – tài sản duy nhất của gia đình. Sau khi làm lễ giỗ đầu cho cha mẹ, anh Hùng, người con cả, đứng ra tổ chức cuộc họp gia đình để bàn chuyện phân chia tài sản. Anh đề xuất bán mảnh đất, lấy tiền chia đều cho bốn anh em, vì mọi người đều đã lập gia đình và sống ở thành phố.
Hùng, 38 tuổi, làm kỹ sư xây dựng, nói: “Mảnh đất này giờ không ai ở, bán đi rồi chia tiền, mỗi người được khoảng 500 triệu, ai cũng có vốn làm ăn.” Tài, 36 tuổi, đồng ý ngay, vì anh cần tiền để mở rộng cửa hàng. Hoa, 34 tuổi, cũng gật đầu, dù hơi do dự, vì cô vừa mua nhà và cần tiền trang trải. Nhưng khi đến lượt Lan, em út 28 tuổi, cô lắc đầu, khiến cả ba anh chị ngạc nhiên.
Lan, một giáo viên tiểu học, sống giản dị và ít nói về tiền bạc. Cô nhìn anh Hùng, giọng bình tĩnh: “Em không lấy phần của em. Em muốn giữ mảnh đất này.” Hùng nhíu mày: “Lan, em nói gì vậy? Đây là tài sản của cả nhà, em không lấy tiền thì để làm gì?” Tài chen vào: “Đúng đấy, giữ đất làm gì? Em ở thành phố, về đây bao giờ mà dùng?” Hoa cũng khuyên: “Lan, em nghĩ kỹ đi. 500 triệu không nhỏ đâu.”
Nhưng Lan kiên quyết, ánh mắt cô ánh lên một nỗi buồn sâu thẳm. Cô đứng dậy, đi ra phía sân, nơi có ngôi nhà cũ kỹ của cha mẹ, giờ chỉ còn là đống gạch vụn. Rồi cô quay lại, nói chậm rãi: “Anh chị có nhớ không? Mảnh đất này là nơi bố mẹ sống cả đời, nơi bố trồng cây, mẹ nuôi gà, nơi cả nhà mình từng quây quần ăn Tết. Bố mẹ mất, em không muốn bán nó đi. Em muốn giữ lại, xây lại ngôi nhà, để khi nhớ bố mẹ, tụi mình có chỗ về. Tiền có thể kiếm lại, nhưng ký ức thì không.”
Cả ba anh chị im lặng. Hùng cúi đầu, nhớ lại những ngày thơ bé chạy nhảy trên mảnh đất này, Tài nhớ tiếng mẹ gọi ăn cơm, Hoa nhớ mùi bánh chưng mẹ làm mỗi dịp Tết. Họ nhận ra rằng, trong lúc mải mê với cuộc sống thành phố, họ đã quên đi giá trị của mảnh đất – không phải là giá trị vật chất, mà là ký ức gia đình. Lan tiếp tục: “Nếu anh chị cần tiền, em sẵn sàng nhường phần em cho anh chị. Nhưng em xin giữ đất.”
Hùng, xúc động, đứng dậy ôm Lan: “Em nói đúng. Anh đã nghĩ nông cạn. Không bán nữa, mình cùng xây lại nhà, làm nơi tụ họp gia đình.” Tài và Hoa gật đầu, đồng ý góp tiền cùng Lan để xây dựng lại ngôi nhà. Họ thuê kiến trúc sư, giữ nguyên phong cách xưa, nhưng thêm tiện nghi hiện đại. Một năm sau, ngôi nhà mới khánh thành, trở thành nơi cả gia đình sum họp mỗi dịp lễ Tết, với bàn thờ ông bà được đặt trang trọng giữa nhà.
Câu chuyện về lời từ chối của Lan lan truyền trong làng, trở thành bài học về tình thân và giá trị của ký ức. Với bốn anh em, mảnh đất không chỉ là tài sản, mà là sợi dây kết nối họ với cha mẹ và với nhau. Lan, với sự nhạy cảm của mình, đã giúp cả nhà tìm lại những gì quý giá nhất.
