Nhiều năm liên tiếp vắng tên ở danh sách phong tặng NSND

Dựa vào những cống hiến cho màn ảnh và mức độ yêu quý của khán giả, nhiều người đã không tin nổi khi nhiều năm liên tiếp NSƯT Thanh Quý không được phong tặng danh hiệu NSND.

Nhiều người ngạc nhiên vì NSƯT Thanh Quý nhiều năm không được xét tặng NSND.

“Tôi xem Thanh Quý diễn từ những năm 1980, vẫn nghĩ cô được NSND lâu rồi. Cùng thế hệ với Thanh Quý, như Bùi Bài Bình, Minh Châu, Phương Thanh… đều đã được NSND. Tài năng và đóng góp của cô Thanh Quý không kém những đồng nghiệp kia, việc cô chưa được NSND là một thắc mắc lớn của khán giả”, nhà giáo Phương Hà chia sẻ.

“Ngay cả chỉ xét ở các vai truyền hình thì có vai nào mà Thanh Quý không diễn như lên đồng, có người còn đề nghị ‘xin đừng diễn hay như thế’ bởi các vai diễn của bà đều lấy quá nhiều nước mắt của khán giả, thật tiếc khi một nghệ sĩ như vậy trượt NSND”, khán giả Nguyễn Lê Tuyết Mai bình luận.

“Thanh Quý chính là NSND trong lòng tôi, dù người ta có phong danh hiệu cho cô hay không cũng vậy”, ý kiến của khán giả Đạt Nguyễn.

Sinh năm 1958, ngay từ vai diễn vào nghề (vai Vân) trong phim Chuyến xe bão táp (đạo diễn Trần Vũ), cái tên Thanh Quý đã trở thành điểm sáng của màn ảnh rộng, khả năng diễn xuất của bà đã được công nhận với giải Bông sen vàng dành cho nữ diễn viên chính tại Liên hoan phim Việt Nam lần thứ IV tổ chức năm 1977.

18 tuổi vào nghề, 27 tuổi đã nhận giải Bông sen vàng thứ hai cho Nữ diễn viên chính xuất sắc nhất tại Liên hoan phim Việt Nam lần thứ VII tổ chức năm 1985 với vai Ngân Hà trong phim Tình yêu và khoảng cách của đạo diễn Đức Hoàn. Thời gian sau đó, Thanh Quý liên tục tỏa sáng trên màn ảnh rộng, bà được mời làm nữ chính của hàng loạt bộ phim kinh điển như Người đàn bà bị săn đuổi, Những người đã gặp, Không có đường chân trời, Chuyện tình bên dòng sông, Chuyện tình trong ngõ hẹp…

Ở bộ phim nào bà cũng để lại dấu ấn cho nhân vật của mình, khiến các nhân vật ấy có da thịt, có hồn cốt, neo giữ mãi trong trí nhớ của những người yêu điện ảnh.

NSƯT Thanh Quý có nhiều đóng góp cho điện ảnh và truyền hình nước nhà.

Với những đóng góp này, bà là một trong số ít diễn viên được phong tặng NSƯT từ khi còn rất trẻ.

Sau khi nghỉ hưu ở Hãng phim truyện Việt Nam, NSƯT Thanh Quý tiếp tục cống hiến ở mảng phim truyền hình và có nhiều vai diễn gây ấn tượng ở màn ảnh nhỏ.

Từ vai bà trùm vợ Phan Quân trong phim Người phán xử, đến vai mẹ chồng nanh nọc ở Hoa hồng trên ngực trái hay bà Nga ở Thương ngày nắng về, đến bà Tình trong Cuộc đời vẫn đẹp sao, Thanh Quý luôn chứng tỏ được tài năng diễn xuất hiếm có của mình.

Mỗi một phim đóng máy, ra đường, khán giả không gọi bà là Thanh Quý, thay vào đó họ gọi những tên nhân vật mà bà thủ vai như bà Nga béo, vợ Phan Quân…

Nhận xét về NSƯT Thanh Quý, Ông cố vấn Vũ Đình Thân – bạn diễn và là bạn thân của nghệ sĩ – khẳng định: “Thanh Quý là diễn viên rất giỏi và đa năng, có thể đóng được nhiều loại vai. Chúng tôi học về điện ảnh nên tính chân thực và sự giản dị trong diễn xuất là yếu tố hàng đầu. Quý là người điển hình về điều này. Sự tinh tế và tiết chế trong diễn xuất của chị mang đến cảm xúc cho khán giả”.

Từ khi nghỉ hưu, NSƯT Thanh Quý không đóng phim điện ảnh, không có cơ hội tham gia các hội diễn, liên hoan nghệ thuật để giành huy chương. Chính lý do này khiến cho bà không được đề nghị xét tặng danh hiệu NSND ở lĩnh vực điện ảnh (đặc biệt trong bối cảnh Hãng phim truyện Việt Nam gần như không còn nhiều hoạt động sau biến cố xã hội hóa).

Nhiều vai diễn gây bão màn ảnh

Bà Tình trong Cuộc đời vẫn đẹp sao.

Ở lĩnh vực truyền hình, NSƯT Thanh Quý cũng không có duyên với các giải thưởng. Nói đúng hơn, bà chủ trương “né” giải để dành cơ hội cho những diễn viên trẻ hơn.

Năm 2022, NSƯT Thanh Quý với vai bà Nga béo trong phim Thương ngày nắng về đã vào top 5 đề cử Nữ diễn viên ấn tượng của VTV Awards, nhưng nữ diễn viên đã xin rút để nhường sự tỏa sáng cho các diễn viên trẻ.

Năm nay, NSƯT Thanh Quý tiếp tục có vai bà Tình gây bão màn ảnh trong bộ phim Cuộc đời vẫn đẹp sao, song cuối cùng, nữ diễn viên được chọn vào đề cử tranh giải VTV Awards lại là Thanh Hương (vai Luyến).

Khi được hỏi vì sao cứ năm lần bảy lượt từ chối các đề cử, giải thưởng dù xứng đáng, NSƯT Thanh Quý chia sẻ: “Bây giờ, có vai hay để diễn, với tôi đã là hạnh phúc. Tôi đã có tuổi, cần lui lại để các bạn trẻ được thể hiện mình. Các bạn ấy rất tài năng và họ xứng đáng”.

Nữ diễn viên nhiều lần từ chối nhận các giải thưởng vì muốn nhường cơ hội cho lớp trẻ.

Một lý do nữa, vẫn mang tính chủ quan: Thanh Quý nói rằng bà không có ý định làm hồ sơ đề xuất xét tặng NSND, bởi với bà, ở tuổi này, được làm nghề đã là một hạnh phúc lớn.

Tính đến thời điểm này, Thanh Quý không phải là trường hợp duy nhất vì “ngại” các thủ tục hành chính mà không làm hồ sơ xin xét tặng danh hiệu. Nhiều nghệ sĩ có tuổi, nếu không có sự trợ giúp của người thân, học trò… thì rất khó tự mình hoàn thiện một bộ hồ sơ đủ chuẩn để nộp cho các đơn vị tiếp nhận.

Sau tất cả, khi khán giả vẫn thầm tiếc cho Thanh Quý thì bà chỉ cười xòa rằng có vai là vui, rảnh thì tụ tập bạn bè buôn bán tán gẫu, đi chơi xa. Mỗi ngày không đi diễn thì ở nhà không son phấn, không mặc quần áo đẹp, thoải mái đến mức xuề xòa.

Sau hai cuộc hôn nhân không trọn vẹn, Thanh Quý không hề có ý định đi bước nữa mà yên ổn với cuộc sống một mẹ một con.

“Có lẽ tôi không hợp với cuộc sống gia đình, không chịu được sự ràng buộc với ai đó. Một mình nhưng tôi không thấy cô đơn, cũng không sợ lẻ loi khi về già vì không có con trai. Mỗi ngày trôi qua, tôi vẫn thấy niềm vui sống, vẫn được ròn tan trong tiếng cười là hạnh phúc rồi”.