Những năm gần đây, các doanh nghiệp kinh doanh vận tải xe buýt ở tỉnh Đắk Lắk rơi vào cảnh khó khăn do sự cạnh tranh từ các xe dịch vụ, xe hợp đồng, xe “dù”. Trong khi đó, dịch vụ xe buýt chậm đổi mới cũng khiến các doanh nghiệp mất khách, phải dừng tuyến, bán xe, đối mặt với nguy cơ phá sản, giải thể.
Anh Nguyễn Ngọc Minh nhà ở phường Tân Lập, thành phố Buôn Ma Thuột nhưng làm việc tại thị trấn Ea Kar, huyện Ea Kar, cách nơi ở hơn 50 cây số. Anh Minh cho biết, trước đây thường lựa chọn phương tiện xe buýt tuyến Ea Kar – Buôn Ma Thuột để đi làm. Tuy nhiên hơn 2 năm trở lại đây, phương tiện được anh lựa chọn là xe dịch vụ 15 chỗ.
“Đi xe buýt thì mình phải chờ rất lâu. Với lại đi xe buýt chỉ dừng đỗ ở tại bến, trong khi xe dịch vụ thì họ đến đưa đón tận nơi, đi xe dịch vụ tiện lợi hơn nhiều”, anh Minh nói.
Xe dịch vụ lên ngôi, xe buýt vắng khách khiến các doanh nghiệp kinh doanh vận tải xe buýt buộc phải dừng nhiều tuyến, bán xe để giảm lỗ. Điển hình như Công ty cổ phần vận tải ô tô Đắk Lắk hiện chỉ có 31 xe buýt chạy các tuyến nội tỉnh Đắk Lắk và đi Đắk Nông. Con số này chỉ bằng 1/3 so với trước đây.
Ông Nguyễn Đình Bé – Giám đốc doanh nghiệp cho hay, từ tháng 12/2023 tới, doanh nghiệp sẽ ngừng khai thác hai tuyến xe buýt Buôn Ma Thuột – Lắk (tỉnh Đắk Lắk) và Buôn Ma Thuột – Krông Nô (tỉnh Đắk Nông). Lý do là lượng khách ngày càng giảm mạnh, kết quả kinh doanh mấy năm gần đây luôn trong tình trạng thua lỗ.
“Bây giờ trên tất cả các tuyến xe buýt của chúng tôi, các dạng xe hợp đồng, dạng xe tuyến cố định họ bỏ bến bãi để đón khách vô tội vạ. Thậm chí ngay các điểm dừng xe buýt quy định để xe buýt đón khách, thì các loại xe biến tướng này thậm chí đỗ thẳng vào để tranh giành khách xe của mình và xe buýt không có chỗ đỗ dừng đón trả khách”, ông Nguyễn Đình Bé chia sẻ.
Thống kê của Hiệp hội vận tải ô tô tỉnh Đắk Lắk cho thấy, toàn tỉnh trước đây có trên 300 đầu xe buýt chở khách chạy các tuyến đi Đắk Lắk và Đắk Nông. Tuy nhiên hiện nay, chỉ còn chưa tới 50 xe của 5 doanh nghiệp. Ngoài nguyên nhân cạnh tranh từ các loại hình vận tải hành khách mới thì việc chậm đổi mới dịch vụ và nâng cấp phương tiện cũng khiến xe buýt vắng khách.
Ông Phạm Văn Mạnh – Chủ tịch hiệp hội cho rằng, muốn thoát khỏi nguy cơ phá sản, bên cạnh việc doanh nghiệp phải đầu tư nâng cấp xe buýt và nâng cao chất lượng phục vụ, rất cần sự quyết liệt trong quản lý, chấn chỉnh nạn “xe dù, bến cóc”:
“Để giải quyết dứt điểm thì phải có sự thống nhất từ trên xuống. Ví dụ tổng kiểm tra, tổng kiểm soát phương tiện nếu chỉ một thời gian ngắn mình lơ là thì lại hình thành lại ngay. Hiện nay Chính phủ đang quản lý bằng công nghệ thông tin, chúng ta cũng phải hình thành áp dụng bằng hình thức này, anh nào cũng phải quản lý bằng công nghệ. Xe buýt, taxi, hợp đồng… đều phải áp dụng hình thức quản lý bằng công nghệ, để làm sao chặt chẽ hơn”, ông Phạm Văn Mạnh cho biết.
