Hà Nội cấm nhựa dùng một lần ở nhà hàng, cà phê trong vành đai 1

Từ tháng 10, Hà Nội được yêu cầu thí điểm không dùng nhựa một lần tại cửa hàng đồ uống, quán ăn trong vành đai 1.

Tại Chỉ thị 20 về một số nhiệm vụ cấp bách, quyết định ngăn chặn, giải quyết tình trạng ô nhiễm môi trường ngày 12/7, Thủ tướng yêu cầu Hà Nội thí điểm không sử dụng đồ nhựa dùng một lần trong các nhà hàng, khách sạn, cửa hàng đồ uống, quán ăn… nằm trong vành đai 1. Việc thí điểm sẽ thực hiện từ Quý IV năm nay và nhân rộng trong những năm tiếp theo.

Vòng đai 1 của Hà Nội. Đồ họa:  Tiến Thành

Đây là quy định mới nhất liên quan đến giải pháp ngăn chặn ô nhiễm nhựa tại Hà Nội. Thành phố có thể quyết định giảm bớt vật liệu này trước tình trạng này hơn 1.400 tấn rác thải nhựa mỗi ngày.

Trước đó hai ngày, HDND thành phố cũng thông qua Nghị quyết quyết định giải pháp giảm phát thải nhựa trong hoạt động sản xuất, kinh doanh, dịch vụ và sinh hoạt trên địa bàn. Dưới đây là cụ thể bị cấm với từng hoạt động.

Thời gian
Đối tượng áp dụng
Sản phẩm, cấm hoạt động

1/1/2026
Khách sạn, khu du lịch
Các sản phẩm nhựa một lần gồm bàn chải răng, dao cày, bông bông, tắm nắng, gói nhỏ bông kem đánh răng, sữa tắm, dầu dưỡng

1/1/2027
Chợ, cửa hàng tiện lợi
Túi nilon cấp miễn phí

1/1/2028
Cơ quan công quyền
Nhựa một lần và bao bì nhựa khó phân hủy sinh học gồm túi nilon, hộp nhựa cứng đóng gói, bảo thực phẩm

1/1/2031
Toàn thành phố
Xuất khẩu, nhập khẩu các sản phẩm nhựa một lần, bao bì nhựa khó phân tích sinh học và sản phẩm, hàng hóa hóa có chứa vi nhựa

Theo Nghị định 08 năm 2022, sản phẩm nhựa dùng một lần bao gồm khay lần, hộp bảo vệ thực phẩm, bát, bột, ống hút, dụng cụ khác có thành phần nhựa, được thiết kế để dùng một lần. Còn lại bao bì nhựa khó phân tích ade sinh học là các loại làm từ nhựa PE, PP, PS, PVC, PET, thường lâu phân hủy trong môi trường đất, nước, hoặc bồi tai.

Các sản phẩm nhựa thường được phân loại theo các loại mã số nhận dạng, từ 1 đến 7, mỗi loại nhựa có đặc tính và phương pháp tái chế khác nhau. Mã này thường được đặt ở dưới đáy các sản phẩm nhựa.

Bảng phân loại nhựa theo mã số. Đồ họa được hỗ trợ bởi AI

PET (Polyethylene Terephthalate) – Số 1 : Là nhựa phổ biến trong chai nước, đồ uống. Phương pháp tái sinh: Nung đúc và đúc. PET có thể tái chế nhiều lần, dùng để sản xuất các sản phẩm như áo thun, chăn, thảm.

HDPE (Polyethylene mật độ cao) – Số 2:  Chai lọc nhựa sữa, dầu ăn, các sản phẩm gia dụng. Phương pháp tái sinh: Nung hoàng và đúc ngựa, tái chế cơ học. Nhựa HDPE sau khi tái chế thường được sử dụng để sản xuất các sản phẩm như thùng chứa, hộp bảo vệ, đồ gia dụng hoặc nhựa.

PVC (Polyvinyl Chloride) – Số 3 : Nhựa mềm dùng trong các sản phẩm như đường ống, vỏ điện thoại. Phương pháp tái sinh: Tái chế cơ học (hiếm) và phân hủy hóa học. Tuy nhiên, việc tái chế PVC khá phức tạp và ít biến thể khó xử lý các chất phụ gia có trong loại nhựa này.

LDPE (Polyethylene mật độ thấp) – Số 4 : Túi nhựa, vỏ bọc thực phẩm. Có thể tái chế nhưng ít phổ biến.

PP (Polypropylene) – Số 5 : Hộp thực phẩm, xem nhựa. Chế độ tái sinh dễ dàng thành các sản phẩm như thùng chứa, sản phẩm.

PS (Polystyrene) – Số 6:  Cốc nhựa, hộp mịn. Khó tái sinh và dễ gây ô nhiễm.

Loại Khác (Khác) – Số 7 : Nhựa pha trộn khác. Thường không thể tái chế hoặc xử lý.

Nhiều tỉnh, thành phố cũng hướng tới mục tiêu giảm thải nhựa.  Trong đó, các khu du lịch đã tiên phong phát triển khai. Các đảo Cù Lao Chàm (Đà Nẵng), Cô Tô (Quảng Ninh) du khách mang theo túi nilon từ năm 2019 và 2022. Sáu năm trước, Vịnh Hạ Long (Quảng Ninh) cũng du khách sử dụng các sản phẩm nhựa một lần như chanh, túi nilon. Hồi tháng 5, một con tàu du lịch đã bị đình chỉ 7 ngày vì khách hàng dùng nhựa một lần.

TP HCM cũng đặt mục tiêu xã hội Thạnh An cùng các điểm du lịch tại Cần thời hạn sử dụng túi nilon và nhựa một lần đến năm 2030.

Thực tế, hoạt động giảm nhựa đã được triển khai thí điểm tại một chợ Đà Nẵng ba năm trước. Tại chợ Hàn, nhiều tiểu thương sử dụng túi giấy và thu gom túi nilon sạch để tái sử dụng.

Trên bình chứa cả nước, theo Nghị định 08/2022, sản phẩm nhựa sử dụng một lần, bao bì nhựa khó phân hủy sinh học (gồm túi nilon khó phân hủy sinh học, hộp dưỡng đóng gói, chăm thực phẩm) sẽ không được lưu hành và sử dụng tại các trung tâm thương mại, siêu thị, khách sạn, khu du lịch từ sau năm 2025.

Từ ngày 1/1/2026, Việt Nam sẽ giảm sản xuất, nhập khẩu túi nilon khó phân hủy kích thước nhỏ. Sau năm 2030, Chính phủ đặt mục tiêu dừng sản xuất, nhập khẩu đồ nhựa dùng một lần, các loại túi nilon khó phân hủy và hộp tiền an toàn thực phẩm.