Đạo diễn Nguyễn Hữu Phần của phim “Đất và người”, “Ma làng”… qua đời vì bệnh ung thư vào sáng 22/5.

Chiều 22/5, biên kịch Trịnh Thanh Nhã báo tin, đạo diễn Nguyễn Hữu Phần của phim “Đất và người” qua đời vì bệnh ung thư vào sáng cùng ngày. Ông hưởng thọ 77 tuổi.

Đạo diễn Nguyễn Hữu Phần qua đời ở tuổi 77 (Ảnh: Trịnh Thanh Nhã).

Theo nữ biên kịch, những người bạn lâu năm của đạo diễn Nguyễn Hữu Phần vẫn thường gọi ông bằng cái tên giản dị là “Phần” hoặc “Phần Ma làng”.

Biên kịch Trịnh Thanh Nhã và đạo diễn gạo cội quen biết, rồi thân nhau từ gần 40 năm trước, khi cùng đầu quân về Hãng Phim truyện Việt Nam ở số 4 Thụy Khuê (Hà Nội). Sau đó, đạo diễn cùng một số đồng nghiệp đầu quân cho Trung tâm Phim truyền hình Việt Nam (VFC), lúc đó mới bắt đầu mở ra chương trình Văn nghệ cuối tuần.

Không lâu sau đó, những người ra đi từ số 4 Thụy Khuê trở thành lực lượng nòng cốt của VFC, sản xuất phim một tập, rồi nhiều tập… mà đạo diễn Nguyễn Hữu Phần là một trong những người làm nên thương hiệu ấy.

“Khi biết Phần rẽ vào, rồi gắn bó với đề tài nông thôn, chúng tôi hơi ngạc nhiên nên theo dõi các phim của anh rất kỹ. Và rồi… tâm phục khẩu phục. Nhưng có lẽ cái tình bạn khởi lên từ Hãng Phim truyện Việt Nam đối với chúng tôi mới quan trọng.

Dù không cùng làm việc nữa, và tuy có cộng tác với nhau trong một dự án hiếm hoi, nhưng chúng tôi vẫn thường cà phê với nhau và buôn chuyện khá chân tình. Đi du lịch cùng nhau trong nhóm bạn chung, và chia sẻ mọi điều về cuộc sống… Khi anh bắt đầu có biểu hiện bệnh, lại thường gặp nhau hơn. Hoặc khi không thể gặp lại gọi hỏi nhau với sự lo lắng thảng thốt…

Vậy mà khi biết anh vừa “đi”, vẫn lặng người, dù không có bất ngờ nào cả. Chỉ là vẫn cứ hy vọng anh nhập viện, rồi lại ra viện như nhiều lần trước đó. Thôi thì… ai cũng có một cách để ra đi. Quy luật không thể tránh khỏi. Mong là anh đã thanh thản, chấm dứt mọi lo âu đau đớn. Vĩnh biệt Anh – NSND Nguyễn Hữu Phần. Anh đi thanh thản nhé!”, nữ biên kịch giãi bày.

Đạo diễn Nguyễn Hữu Phần đặc biệt nổi tiếng với những bộ phim về chủ đề nông thôn.

Đạo diễn Nguyễn Hữu Phần sinh năm 1948 tại Hà Nội, quê gốc ở Văn Giang, Hưng Yên, là con út trong gia đình có 6 anh chị em. Ông mồ côi bố khi mới 3 tuổi. Con trai ông là đạo diễn Nguyễn Hữu Trọng, được biết đến với “Người thổi tù và hàng tổng” và “5S online”.

Ông tốt nghiệp Trường Đại học Sư phạm Hà Nội 1, ra trường làm giáo viên dạy văn. Nhưng vì yêu thích công việc làm phim, năm 1979, ông cùng Khải Hưng, Đỗ Minh Tuấn, Vũ Châu trở thành sinh viên trường Đại học Sân khấu – Điện ảnh.

Thập niên 1980, ông là phó đạo diễn cho các phim: “Biệt động Sài Gòn”, “Sơn ca trong thành phố”. Đến năm 1990, ông làm bộ phim truyện nhựa đầu tiên “Chiếc bình tiền kiếp”, và sau đó là “Em còn nhớ hay em đã quên”, “Giọt lệ Hạ Long”.

Cuối năm 1995, đạo diễn Khải Hưng lập ra chương trình Văn nghệ chủ nhật, ông được mời cộng tác làm phim “Lẽ nào em đã quên”. Hai năm sau, khi Hãng phim truyền hình Việt Nam chính thức thành lập, ông mới được vào biên chế của hãng.

Năm 2000, ông nhận lời các nhà biên kịch Phạm Ngọc Tiến, Khuất Quang Thuỵ và Đạo diễn Phạm Thanh Phong rủ làm phim “Đất và người”, kịch bản được chuyển thể từ tiểu thuyết “Mảnh đất lắm người nhiều ma” của nhà văn Nguyễn Khắc Trường.

Sau thành công của “Đất và người”, ông tập trung làm phim về đề tài nông thôn và rất thành công như “Ma làng”, “Gió làng Kình”, “Làng ma 10 năm sau”…

Ngoài làm đạo diễn, ông còn là giảng viên Đại học Sân khấu – Điện ảnh, từng ở trong Hội đồng duyệt phim quốc gia.

Ông được phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ Nhân dân năm 2015.