Lan về làm dâu khi vừa tròn 23 tuổi, cái tuổi người ta còn mơ mộng về váy cưới và tuần trăng mật. Nhưng cuộc sống không giống giấc mơ. Vừa cưới được 6 tháng thì mẹ chồng – bà Hòa – đột quỵ, liệt nửa người, nằm một chỗ, miệng ú ớ không rõ tiếng.

Chồng Lan, anh Kiên, vốn làm công trình xa nhà, tháng về một lần. Mấy người anh chị chồng thì chỉ nhắn tin:

“Thương mẹ thì chăm đi, ai cũng bận, mà em là con dâu, không lẽ bỏ mẹ?”

Và thế là suốt 8 năm sau đó, Lan lặng lẽ làm cái bóng trong nhà. Cô bón từng thìa cháo, thay từng chiếc tã, hứng từng cơn giận dữ khi bà cụ lên cơn mê sảng. Cô không than nửa lời, cũng chẳng dám mong báo đáp. Chỉ nghĩ: “Mẹ thì mình chăm, thế thôi.”

Nhưng sự hi sinh của cô chỉ được coi như điều hiển nhiên.

Đám tang bà Hòa diễn ra trong một ngày mưa. Họ hàng tụ về đầy đủ. Sau ba ngày cúng lễ, luật sư được mời tới để công bố di chúc.

Lan ngồi lặng lẽ một góc. Cô không mong chờ gì nhiều, chỉ nghĩ bà sẽ nhắc đến mình một chút, dù là vài dòng cảm ơn.

Thế nhưng, khi luật sư đọc xong di chúc, cô chết lặng.

Toàn bộ nhà đất, tài sản – được chia đều cho ba người con ruột của bà. Còn cô, người con dâu đã ở cạnh bà suốt 8 năm trời – không một lời nhắc đến.

Chị chồng liếc nhìn Lan, cười nhạt:

“Dâu con mà đòi phần, đúng là…”

Anh Kiên, chồng Lan, chỉ cúi đầu. Không nói gì. Không bênh. Không phản ứng.

Đêm đó, Lan ở lại dọn dẹp đồ đạc của bà Hòa. Khi lật chiếc gối mà bà vẫn nằm suốt 8 năm, cô thấy một tờ giấy cũ, bị gấp kỹ, lót dưới vỏ gối. Cô mở ra, tay run run.

Là một lá thư tay của chính bà Hòa, nét chữ nguệch ngoạc nhưng rõ ràng:

“Nếu Lan đọc được lá thư này, có nghĩa là mẹ đã đi rồi. Cảm ơn con đã chăm mẹ suốt 8 năm, không bỏ rơi như con ruột mẹ. Trong két sắt của luật sư, mẹ gửi sổ tiết kiệm 1,8 tỷ và giấy chuyển nhượng mảnh đất quê mẹ, đứng tên con. Nếu nhà chồng không để con nhận gì, hãy cầm lá thư này đến tìm ông ấy.”

Lan bật khóc.

Bà chưa từng nói lời cảm ơn với cô. Cũng chưa từng ôm cô một lần. Vậy mà lại để lại thứ giá trị nhất – lặng lẽ giấu dưới gối.

Một tuần sau, cả nhà đang ngồi họp bàn chuyện chia căn nhà thì xe hơi dừng trước cổng. Lan bước xuống, tay cầm phong bì dày hồ sơ.

Cô không còn mặc đồ lam lũ, mà là bộ vest trắng chỉn chu, ánh mắt kiên định.

“Chào mọi người. Tôi đến để lấy phần mà mẹ chồng tôi để lại.”

Mọi người ồ lên. Anh Kiên bước tới, nắm tay cô:

“Lan, em định… kiện cả nhà sao?”

Cô gỡ tay anh, nhẹ giọng:

“Em chỉ lấy cái của em. Còn phần anh, em không tranh.”

Khi luật sư mang ra sổ tiết kiệm và giấy tờ đất đứng tên Lan, mọi người chết lặng. Chị chồng sững sờ. Em chồng gào lên:

“Mẹ… mẹ lại để tiền cho con dâu à?”

Lan cười nhẹ:

“Cái giá để chăm một người suốt 8 năm, có đắt không?”

Chồng cô thì đứng im. Không thể nói một lời.

Lan rời khỏi nhà chồng ngay hôm đó. Mảnh đất bà Hòa để lại, cô dùng để mở một tiệm trà nhỏ, sống cùng con gái. Bình yên. Nhẹ nhàng. Không oán giận.

Người ta bảo cô may mắn. Nhưng đâu biết, đằng sau một mảnh giấy là 8 năm tủi nhục, 8 năm ngủ ngồi, 8 năm bị coi là người ngoài trong chính nhà mình.

May mà… bà cụ còn để lại cho cô một câu trả lời.

Và một sự công nhận – muộn màng, nhưng đầy giá trị.