Cuối tuần qua, đoàn kiểm tra của Bộ Chính trị, Ban Bí thư Trung ương Đảng do Phó thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình làm trưởng đoàn có buổi làm việc với Ban Thường vụ Tỉnh ủy Bình Thuận.

Tại buổi làm việc, Phó thủ tướng cho biết chúng ta có khoảng 10.500 đơn vị cấp xã, dự kiến trong tương lai còn khoảng 2.500. Theo ông, quy mô của xã như thế thì địa hạt thay đổi, văn kiện và nhân sự cũng phải thay đổi.

“Đề nghị Ban Thường vụ chủ động nội dung này, lộ trình là chúng ta phải hoàn tất xây dựng hệ thống cấp xã trong tháng 6, tất cả mọi việc phải xong trong tháng 6. Và nửa cuối tháng 6 và tháng 7 chúng ta xong đại hội cấp xã…”, Phó Thủ tướng Nguyễn Hòa Bình nhấn mạnh.

Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình phát biểu chỉ đạo tại buổi làm việc – Ảnh: Báo Bình Thuận

Liên quan đến việc sáp nhập tỉnh, thành, Phó Thủ tướng cho rằng, đây là chủ trương lớn của Đảng, Chính phủ, không phải là sáp nhập cơ học, mà việc sáp nhập, tinh gọn bộ máy nhằm tạo ra sức mạnh, hoạt động của bộ máy hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả hơn”.

Sáp nhập giúp tiết kiệm khoảng 262.500 tỷ đồng mỗi năm

Chia sẻ về vấn đề sắp xếp, tinh gọn bộ máy tại hội nghị Báo cáo viên Trung ương toàn quốc tháng 3/2025, Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương Nguyễn Trọng Nghĩa cho rằng mặc dù thời gian làm rất nhanh nhưng cơ sở nghiên cứu là có, xét toàn diện các yếu tố từ lịch sử, văn hóa, truyền thống, kinh tế, xã hội, tập quán và học hỏi kinh nghiệm quốc tế.

Việc sắp xếp phải bảo đảm và tuân thủ quy định của pháp luật về địa lý tự nhiên và quy mô dân số.

Bên cạnh đó, việc sáp nhập phải hài hòa giữa các địa phương, hướng tới việc cùng nâng đỡ cùng phát triển để các địa phương tự lực tự cường.

Trung ương sẽ có nguồn lực phát triển tốt hơn cho biên giới, hải đảo, vùng sâu, vùng xa, những tỉnh trọng yếu về an ninh quốc phòng. Tổ chức bộ máy hành chính mới phải được phân cấp mạnh mẽ, cấp xã phải được tăng nhiều thẩm quyền hơn.

Báo CA TPHCM dẫn thông tin Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương cho biết sau sắp xếp cả nước có bao nhiêu tỉnh, bao nhiêu xã thì Trung ương đã đề ra 3 – 4 phương án để thảo luận. Việc thảo luận phải đúng quy trình, đúng Hiến pháp, đúng cương lĩnh, đúng chủ trương, đường lối, bám sát thực tiễn và phải xin ý kiến của nhân dân.

Ước tính tiết kiệm khoảng 262.500 tỷ đồng mỗi năm sau khi sáp nhập – Ảnh: Đài PTTH Hậu Giang

Trung ương đã cử 19 đoàn đến các địa phương để nắm tình hình. Địa phương nào chậm sẽ đôn đốc, nhận thức chưa rõ thì hướng dẫn và sẽ kiểm tra, xử lý nếu không làm, chậm trễ, né tránh.

Hiện nay, Việt Nam có 63 đơn vị hành chính cấp tỉnh; 705 quận, huyện và 10.595 xã, phường. Giai đoạn 2019-2021, đã có 8 đơn vị cấp huyện và 561 đơn vị cấp xã được sáp nhập. Nghị quyết sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, xã giai đoạn 2023-2030 tiếp tục được thực hiện nhằm tinh gọn bộ máy, nâng cao hiệu quả quản lý.

Theo dự kiến sau khi sáp nhập theo đề xuất tại Kết luận 127 số lượng đơn vị hành chính cấp tỉnh, huyện, xã sẽ giảm đáng kể. Trên CATP HCM dẫn thông tin các chuyên gia kinh tế ước tính việc sáp nhập sẽ giúp tiết kiệm khoảng 262.500 tỷ đồng mỗi năm, chiếm khoảng 3,8% GDP.

Như vậy, với nguồn ngân sách tiết kiệm này có thể được đầu tư trở lại cho an sinh xã hội và nhiều nhiệm vụ kinh tế, chính trị khác. Cụ thể như chính sách miễn giảm học phí vừa được triển khai có thể coi là “trái ngọt” đầu tiên của quá trình tinh gọn bộ máy ở Việt Nam.